E-Księgarnia
20 czerwca 2022 r. obchodzimy po raz pierwszy Narodowy Dzień Powstań Śląskich. Święto upamiętnia trzy powstania śląskie oraz rocznicę objęcia części Górnego Śląska przez Rzeczpospolitą w 1922 r. Górny Śląsk - jego część - wracał w granice Polski nie po 123 latach, ale po prawie 600. Nie byłoby tego szczęśliwego finału, gdyby nie było wcześniej powstań śląskich.
W poniedziałek, 20 czerwca 2022 r. przy kościele Niepokalanego Poczęcia NMP w Katowicach został uroczyście odsłonięty Pomnik Orląt i Kadetów Lwowskich. Wydarzenie rozpoczęło się mszą świętą pod przewodnictwem arcybiskupa metropolity lwowskiego Mieczysława Mokrzyckiego. „Jako metropolita lwowski cieszę się, że w tej drodze ku Polsce mieli swój udział również bohaterscy obrońcy Lwowa – kadeci lwowscy. Cieszę się również, że ta wspólna walka o Polskę zostaje dziś podkreślona odsłonięciem i poświęceniem pomnika, który upamiętni ich bohaterskie czyny i głębokie przywiązanie do Polski jako wspólnego dobra” – powiedział abp M. Mokrzycki.
Po mszy nastąpiło odsłonięcie i poświęcenie Pomnika Orląt i Kadetów Lwowskich.
Zastępca prezesa IPN dr Mateusz Szpytma podkreślił, że sukcesu sprzed stu lat nie byłoby bez wytrwałej pracy duchowieństwa i inteligencji w XIX wieku, bez odpowiedzialnych polityków z Wojciechem Korfantym na czele, a przede wszystkim bez trzech powstań śląskich.
„To dzięki samym Ślązakom, mieszkańcom tych ziem, Śląsk stał się częścią Polski. Za to my wszyscy – mieszkańcy Polski i wszyscy rodacy rozsiani na całym świecie – bardzo dziękujemy” – powiedział. Wiceprezes przypomniał, że zryw zbrojny na Śląsku wsparło rodzące się państwo polskie i Polscy z różnych części kraju. Wiceprezes IPN wyraził nadzieję, że nowy pomnik będzie „wezwaniem do jedności”. „Niech łączy nas Polska” – dodał.
List do uczestników uroczystości skierowany przez premiera Mateusza Morawieckiego, odczytał wicewojewoda śląski Robert Magdziarz. Premier Mateusz Morawiecki podkreślił, że niepodległość „nie została Polsce po prostu dana”. „By ją odzyskać naród polski zdobyć się musiał na kolejny w swojej historii zbrojny wysiłek. Dziś oddajemy hołd polskiej patriotycznej młodzieży, która wysiłek ten podjęła niejednokrotnie składając ofiarę najwyższą” – zaznaczył szef rządu.
Obchody uświetniła oprawa muzyczna w wykonaniu Zespołu Muzyczno-Tanecznego „Promyki Krakowa” oraz Państwowej Szkoły Muzycznej I i II stopnia im. M. Karłowicza w Katowicach.
W uroczystości wzięła udział kompania reprezentacyjna kadetów wraz z sztandarem z Liceum Ogólnokształcącego i Technikum Zespołu Szkół im. Orląt Lwowskich w Tychach Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Katowicach, która zadbała również o oprawę liturgiczną uroczystości.
Uroczystość zwieńczyło zasadzenie dębu papieskiego, który na okazję 100-lecia powrotu części Górnego Śląska do Polski, został specjalnie poświęcony przez Ojca Świętego Franciszka.
Wydarzenie zostało zorganizowane przez Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach, wraz Towarzystwem Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich oraz parafię Niepokalanego Poczęcia NMP w Katowicach.
Pomnik został sfinansowany ze środków Instytutu Pamięci Narodowej oraz Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich.
***
Na wieść o wybuchu III powstania polskiego do szeregów powstańczych zaczęli napływać członkowie Korpusu Kadetów - młodociani uczniowie szkół wojskowych we Lwowie i w Modlinie. Kadeci ruszali do walki wbrew rozkazom przełożonych, nie bacząc na to, że za ten czyn grozi im usunięcie ze szkoły. Dowody męstwa i poświęcenia dla Ojczyzny młodzi ochotnicy dali m.in. podczas walk o Górę Św. Anny, gdzie kilku z nich zginęło żołnierską śmiercią. Po zakończeniu III powstania śląskiego, z uwagi na bohaterską postawę podczas walk, żaden z kadetów nie został relegowany ze szkoły. W 1930 r. marsz. Józef Piłsudski, ówczesny minister spraw wojskowych, ustanowił dzień 21 maja Świętem Korpusu Kadetów. Upamiętniono w ten sposób 21 maja 1921 r., kiedy to podczas walk o Górę Św. Anny poległo trzech kadetów.
Polecamy artykuł Tomasza Panfila pt. „Polskie Orlęta na Śląsku. Kadeci w powstaniach śląskich”
