E-Księgarnia
W poniedziałek, 13 czerwca 2022 r. odbyła się prezentacja monety kolekcjonerskiej Narodowego Banku Polskiego upamiętniającej 100. rocznicę powrotu części Górnego Śląska do Polski. W wydarzeniu wziął dr Andrzej Sznajder, dyrektor Oddziału IPN w Katowicach.
Srebrna moneta o nominale 10 zł ma upamiętnić uroczyste podpisanie w Katowicach Aktu objęcia Górnego Śląska przez Rząd Rzeczypospolitej Polskiej. 16 lipca 1922 roku po niemal 600 latach część Górnego Śląska powrócił do Polski. Na tych terenach powstało autonomiczne województwo śląskie ze stolicą w Katowicach.
Zanim jednak doszło do tego ważnego dla Polski wydarzenia, w latach 1919–1921 ważyła się sprawa przynależności państwowej Górnego Śląska. Wraz z końcem I wojny światowej, w listopadzie 1918 roku, po 123 latach zaborów na mapy Europy powróciła Rzeczpospolita Polska, a jednym z postanowień traktatu wersalskiego była decyzja o zorganizowaniu na Górnym Śląsku plebiscytu, na podstawie którego rozstrzygnięta miała być kwestia przynależności państwowej Górnego Śląska. W wyniku tego plebiscytu z 20 marca 1921 r. (za przynależnością Śląska do Polski głosowało 40,3 proc. uprawnionych) Komisja Plebiscytowa zdecydowała o przyznaniu Niemcom prawie całego spornego obszaru. Odpowiedzią Polaków było III powstanie śląskie, a jego efektem był korzystny dla Polski podział regionu.
15 czerwca 1922 roku Komisja Międzysojusznicza poinformowała rządy Polski i Niemiec, że w ciągu miesiąca państwa powinny objąć przyznane im terytoria Górnego Śląska. Strony konfliktu dokonywały tego w kilku etapach. Na rynku w Katowicach odbyła się parada wchodzących w skład wojsk alianckich oddziałów francuskich i ich wymarsz z Katowic. Po wycofaniu oddziałów sił sprzymierzonych 20 czerwca 1922 roku na przyznane Polsce terytoria weszły wojska polskie pod dowództwem gen. Stanisława Szeptyckiego.
Znajdujący się na Górnym Śląsku przemysł oraz kapitał odegrał bardzo ważną rolę w odbudowie gospodarczej II Rzeczypospolitej.
Rewers monety przedstawia bramę triumfalną w Królewskiej Hucie (dzisiejszym Chorzowie) przygotowaną na przyjęcie Wojska Polskiego (23 czerwca 1922 roku).
Na awersie monety odwzorowano granice Górnego Śląska, który w wyniku decyzji Rady Ligi Narodów i Rady Ambasadorów w październiku 1921 roku stał się częścią II Rzeczypospolitej Polskiej.