Nawigacja

Aktualności

ZOMO w Katowicach

Tematem aktualnej i jeszcze niejednej w przyszłości „Migawki archiwalnej” będzie ZOMO, czyli „bijące serce partii”. Zmotoryzowane Odwody Milicji Obywatelskiej, bo tak brzmiała pełna nazwa tej formacji, zapisały się jak najgorzej w najnowszej historii Polski. Powołane w grudniu 1956 r. po protestach poznańskich z czerwca tego roku miały w przyszłości likwidować „zbiorowe naruszenia porządku publicznego” i rzeczywiście były używane do brutalnego tłumienia i pacyfikowania manifestacji, demonstracji i innych wystąpień. Na naszym górnośląskim terenie najgłośniejszą i najbardziej krwawą interwencją ZOMO (a dokładnie Plutonu Specjalnego) była pacyfikacja KWK „Wujek” 16 grudnia 1981 r., kiedy jego funkcjonariusze zabili dziewięciu górników.

W chwilach wolnych od pałowania obywateli formacja była wykorzystywana do likwidowania skutków klęsk żywiołowych oraz zabezpieczania imprez masowych. Funkcjonariusze ZOMO chętnie chwalili się też uczestnictwem w programie honorowego krwiodawstwa, pomaganiem przy budowie szkół, udziałem w żniwach i czynach społecznych oraz innymi, nie-przemocowymi aktywnościami.

W zasobie Oddziałowego Archiwum IPN w Katowicach znajduje się kilka obszernych (wręcz opasłych), ręcznie pisanych i obficie wypełnionych fotografiami kronik katowickiego oddziału ZOMO. Materiał ten – bardzo wdzięczny – będziemy sukcesywnie udostępniać naszym Czytelnikom. Na początek proponujemy wybór fotografii z pierwszych lat funkcjonowania ZOMO.

(na podstawie IPN Ka 429/114. Artykuł na temat kronik ZOMO ukazał się w półroczniku „Czasypismo” nr 1(17)/2020)

  • Początek pierwszej kroniki ZOMO.
    Początek pierwszej kroniki ZOMO.
  • Rozkaz organizacyjny komendanta głównego MO z 12 stycznia 1957 r. powołujący ZOMO przy komendach wojewódzkich MO.
    Rozkaz organizacyjny komendanta głównego MO z 12 stycznia 1957 r. powołujący ZOMO przy komendach wojewódzkich MO.
  • Funkcjonariusze ZOMO w Katowicach, koniec lat 50-tych XX w.
    Funkcjonariusze ZOMO w Katowicach, koniec lat 50-tych XX w.
  • Podczas działań i szkoleń, koniec lat 50-tych XX w.
    Podczas działań i szkoleń, koniec lat 50-tych XX w.
  • Podczas działań i szkoleń, koniec lat 50-tych XX w.
    Podczas działań i szkoleń, koniec lat 50-tych XX w.
  • Patrol drogowy, koniec lat 50-tych XX w.
    Patrol drogowy, koniec lat 50-tych XX w.
  • Defilada, przełom lat 50-tych i 60-tych XX w.
    Defilada, przełom lat 50-tych i 60-tych XX w.
  • Podczas szkolenia, przełom lat 50-tych i 60-tych XX w.
    Podczas szkolenia, przełom lat 50-tych i 60-tych XX w.
  • Podczas szkolenia, przełom lat 50-tych i 60-tych XX w.
    Podczas szkolenia, przełom lat 50-tych i 60-tych XX w.
  • Podczas szkolenia, początek lat 60-tych XX w.
    Podczas szkolenia, początek lat 60-tych XX w.
  • Podczas szkolenia, początek lat 60-tych XX w.
    Podczas szkolenia, początek lat 60-tych XX w.
  • Czyn społeczny, prawdopodobnie 1963 r.
    Czyn społeczny, prawdopodobnie 1963 r.
  • Wręczenie proporców honorowych dla Drużyn Służby Socjalistycznej, 18 marca 1964 r.
    Wręczenie proporców honorowych dla Drużyn Służby Socjalistycznej, 18 marca 1964 r.
  • Wręczenie proporców honorowych dla Drużyn Służby Socjalistycznej, 18 marca 1964 r.
    Wręczenie proporców honorowych dla Drużyn Służby Socjalistycznej, 18 marca 1964 r.
  • Podczas szkolenia ideowo-wychowawczego, początek lat 60-tych XX wieku.
    Podczas szkolenia ideowo-wychowawczego, początek lat 60-tych XX wieku.
  • Spotkania towarzyskie członków rodzin milicyjnych, początek lat 60-tych XX wieku.
    Spotkania towarzyskie członków rodzin milicyjnych, początek lat 60-tych XX wieku.
  • Spotkania towarzyskie członków rodzin milicyjnych, początek lat 60-tych XX wieku.
    Spotkania towarzyskie członków rodzin milicyjnych, początek lat 60-tych XX wieku.
  • Orkiestra ZOMO pod batutą kpt. Michała Bołtuckiego, początek lat 60-tych XX wieku.
    Orkiestra ZOMO pod batutą kpt. Michała Bołtuckiego, początek lat 60-tych XX wieku.
  • Spotkanie dzieci funkcjonariuszy z Dziadkiem Mrozem, początek lat 60-tych XX wieku.
    Spotkanie dzieci funkcjonariuszy z Dziadkiem Mrozem, początek lat 60-tych XX wieku.
  • Spotkanie dzieci funkcjonariuszy z Dziadkiem Mrozem, początek lat 60-tych XX wieku.
    Spotkanie dzieci funkcjonariuszy z Dziadkiem Mrozem, początek lat 60-tych XX wieku.
  • Spotkanie dzieci funkcjonariuszy z Dziadkiem Mrozem, początek lat 60-tych XX wieku.
    Spotkanie dzieci funkcjonariuszy z Dziadkiem Mrozem, początek lat 60-tych XX wieku.
  • Podczas zabezpieczenia imprezy masowej, przełom lat 50-tych i 60-tych XX wieku. W tle pl. Feliksa Dzierżyńskiego w Katowicach (dziś Plac Sejmu Śląskiego).
    Podczas zabezpieczenia imprezy masowej, przełom lat 50-tych i 60-tych XX wieku. W tle pl. Feliksa Dzierżyńskiego w Katowicach (dziś Plac Sejmu Śląskiego).
  • Orkiestra dęta katowickiego ZOMO, przełom lat 50-tych i 60-tych XX wieku. Czy ktoś z Czytelników rozpoznaje ten fragment ulicy w Katowicach?
    Orkiestra dęta katowickiego ZOMO, przełom lat 50-tych i 60-tych XX wieku. Czy ktoś z Czytelników rozpoznaje ten fragment ulicy w Katowicach?
do góry