Nawigacja

Aktualności

Konferencja naukowa „Strajki grudniowe 1981 r. w województwie katowickim“ – Katowice, 13 grudnia 2021

13 grudnia 2021 r. w Przystanku Historia – Centrum Edukacyjnym IPN w Katowicach im. Henryka Sławika, przy ul. św. Jana 10 (III piętro) odbyła się konferencja naukowa „Strajki grudniowe 1981 r. w województwie katowickim“.  Wydarzenie było transmitowane na kanale Youtube IPNtv Katowice

Podczas konferencji, zorganizowanej w 40. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego, zaprezentowanp nowe wyniki badań dotyczących protestów w województwie katowickim w grudniu 1981 r. Był to region, gdzie opór w skali kraju był największy, a jego pacyfikacja najbardziej brutalna. Prelegenci przedstawią m.in. przebieg i pacyfikację protestów w kopalniach „Manifest Lipcowy” i „Wujek” oraz Hucie Katowice. Zaprezentowano również m.in. specyfika strajków podziemnych (KWK Piast, Ziemowit i inne) oraz zakładkę serwisu internetowego „Twarze Solidarności” na temat strajku i pacyfikacji KWK „Wujek”.

W pierwszej części konferencji dr Łukasz Kamiński (Uniwersytet Wrocławski) przedstawił referat „Strajki grudniowe 1981 r. po wprowadzeniu stanu wojennego – próba bilansu”. Dr Tomasz Kurpierz (IPN Katowice) omówił sytuację w środowisku akademickim w województwie katowickim w przededniu i w pierwszych dniach wprowadzenia stanu wojennego. Karol Chwastek (ŚCWiS) przedstawił strajk i pacyfikację kopalni „Manifest Lipcowy”. Sebastian Reńca (ŚCWiS) przybliżył próbę portretu zbiorowego uczestników strajku w kopalni „Wujek” na podstawie ankiet uczestników programu PGNiG „Rachunek wdzięczności”.

W drugiej części sesji dr Jarosław Neja (IPN Katowice) omówił strajki podziemne i próby ich organizacji w kopalniach węgla kamiennego w województwie katowickim po wprowadzeniu stanu wojennego. Tomasz Gonet (IPN Katowice) przybliżył protest pracowników Kombinatu Metalurgicznego Huta „Katowice” przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego.

Dr Jarosław Neja opowiedział o książce Jana Jurkiewicza „Górnicza »Solidarność« w województwie katowickim 1980–1989”. Publikacja stanowi tom studiów poświęconych dziejom społecznym górnictwa górnośląsko-zagłębiowskiego w okresie PRL. Pozwalają one lepiej zrozumieć skomplikowaną rzeczywistość najbardziej zindustrializowanego regionu w kraju w ostatnich kilkunastu latach istnienia tzw. Polski Ludowej. Książka Jana Jurkiewicza wydana została pośmiertnie, w ramach upamiętnienia 40. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego. Autor publikacji jest laureatem nagrody „Świadek historii“, przyznanej w 2020 r. przez katowicki IPN.

Ostatnim punktem była prezentacja zakładki serwisu internetowego „Twarze Solidarności” na temat strajku i pacyfikacji KWK „Wujek” przez redaktora naczelnego „Gościa Niedzielnego“ ks. dr. Adama Pawlaszczyka oraz dr. Andrzeja Grajewskiego, kierownik merytoryczny serwisu („Gość Niedzielny“).

Zakładka „9 z Wujka” poświęcona dziewięciu górnikom zamordowanym podczas pacyfikacji KWK „Wujek” – Józefowi Czekalskiemu, Józefowi Gizie, Joachimowie Gnidzie, Ryszardowi Gzikowi, Bogusławowi Kopczakowi, Andrzejowi Pełce, Janowi Stawisińskiemu, Zbigniewowi Wilkowi oraz Zenonowi Zającowi. Serwis został przygotowany przez „Gościa Niedzielnego”, Oddział IPN w Katowicach oraz Śląskie Centrum Wolności i Solidarności.

Program:

11.00 otwarcie konferencji

Sesja I 11.10-12.30

dr Łukasz Kamiński (Uniwersytet Wrocławski) - Strajki grudniowe 1981 r. po wprowadzeniu stanu wojennego – próba bilansu

dr Tomasz Kurpierz (IPN Katowice) - Sytuacja w środowisku akademickim w województwie katowickim w przededniu i w pierwszych dniach wprowadzenia stanu wojennego

Karol Chwastek (ŚCWiS) - Strajk i pacyfikacja kopalni „Manifest Lipcowy”

Sebastian Reńca (ŚCWiS) - Próba portretu zbiorowego uczestników strajku w kopalni „Wujek” na podstawie ankiet uczestników programu PGNiG „Rachunek wdzięczności”

12.30–12.45 przerwa

Sesja II 12.45–14.00 

dr Jarosław Neja (IPN Katowice) - Strajki podziemne i próby ich organizacji w kopalniach węgla kamiennego w województwie katowickim po wprowadzeniu stanu wojennego

Tomasz Gonet (IPN Katowice) - Pracownicy Kombinatu Metalurgicznego Huta „Katowice” w proteście przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego

dr Jarosław Neja (IPN Katowice) - Po Grudniu. Rzeczywistość stanu wojennego w kopalniach węgla kamiennego w 1982 r. Wokół książki Jana Jurkiewicza „Górnicza »Solidarność« w województwie katowickim 1980–1989

Prezentacja zakładki serwisu internetowego „Twarze Solidarności” na temat strajku i pacyfikacji KWK „Wujek” przez redaktora naczelnego „Gościa Niedzielnego“ ks. dr. Adama Pawlaszczyka oraz dr. Andrzeja Grajewskiego („Gość Niedzielny“). 

.Konferencji towarzyszyła prezentacja wystawy „Stan wojenny 1981–1983“. 

Wydarzenie zostało zorganizowane przez Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach oraz Śląskie Centrum Wolności i Solidarności.

do góry