Polecamy wystawę przygotowaną przez katowicki oddział IPN „Górnośląski azyl. Pielgrzymki stanowe do Piekar Śląskich w materiałach Służby Bezpieczeństwa”.

Mamy prawo mieć więcej miejsca w tej ojczyźnie, w której stanowimy większość, mamy prawo mieć więcej dachu nad głową, gdy się modlimy, mamy prawo w tych przewidywanych programach wychowania i oświaty, mamy prawo mieć więcej miejsca dla nauczania religii, dla katechizacji we wszystkich parafiach. I to prawo nie jest przeciw nikomu, ono jest dla dobra wspólnego – to jest dla pokoju. Więc prosimy, żeby to prawo uwzględniano i szanowano.

Fragment przemówienia metropolity krakowskiego kardynała Karola Wojtyły
do uczestników piekarskiej pielgrzymki mężczyzn i młodzieńców w dniu 27 maja 1973 r.,
utrwalonego przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa, Archiwum IPN w Katowicach.

Sanktuarium Matki Boskiej Piekarskiej jest dla Ślązaków tym, czym Sanktuarium Matki Boskiej Częstochowskiej dla całego narodu polskiego. Co roku, w ostatnią niedziele maja do Piekar Śląskich pieszo pielgrzymują mężowie i młodzieńcy, a w pierwszą niedzielę po 15 sierpnia kobiety i panny. W okresie Polski Rzeczypospolitej Ludowej, kiedy religia była rugowana z życia publicznego i prywatnego obywateli, a społeczeństwo poddawane silnej laicyzacji, piekarskie pielgrzymki miały szczególne znaczenie dla pielęgnowania wiary i pobożności robotniczego Śląska, i nie tylko Śląska, oraz katolicyzmu społecznego. Charakter tego sanktuarium doskonale oddaje tytuł „Matki Sprawiedliwości i Miłości Społecznej”, którym w 1983 r. obdarzono Panią Piekarską.

dr Łucja Marek, autorka wystawy

Celem prezentowanej wystawy jest przybliżenie odbiorcom działań aparatu bezpieczeństwa wobec piekarskich pielgrzymów w Polsce Ludowej, z akcentem na lata 60. i 70. minionego wieku. Ekspozycja ukazuje na podstawie zachowanych materiałów Służby Bezpieczeństwa metody i techniki inwigilacji pielgrzymów przybywających do Piekar Śląskich. Przedstawia stanowe zjazdy wyłącznie z perspektywy Służby Bezpieczeństwa. Na wystawę składa się 26 plansz, w których wykorzystano materiały archiwalne ze zbiorów: Archiwum Parafialnego w Piekarach Śląskich, Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach oraz Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie. Scenariusz wystawy przygotowali historycy katowickiego oddziału IPN: dr Łucja Marek oraz Robert Ciupa, przy współpracy Moniki Bortlik-Dźwierzyńskiej oraz Eweliny Małachowskiej, a także merytorycznym wsparciu dr. hab. Adama Dziuroka.

Wystawa (do pobrania)