Nawigacja

Aktualności

Katowicki IPN opowie o Tragedii Górnośląskiej

W tym roku przypada 75. rocznica fali sowieckich represji, które pochłonęły kilkadziesiąt tysięcy ofiar, deportację tysięcy na roboty przymusowe do Związku Sowieckiego i pociągnęły za sobą dramaty wielu rodzin.

Ludność Górnego Śląska podlegała represji nie tylko przez Armię Czerwoną, także przez rodzimy komunistyczny aparat represji. Symbolem tych represji są zbrodnicze obozy karne w Świętochłowicach-Zgodzie, Mysłowicach czy Łambinowicach. W czasach Polski Ludowej zbrodnie Armii Czerwonej i władz komunistycznych na Górnym Śląsku w 1945 r. były tematem tabu. Dopiero po przełomie 1989 r. tematyka ta pojawiła się w przestrzeni publicznej, zyskując określenie Tragedii Górnośląskiej.

W 2010 r. Sejmik Województwa Śląskiego, a w 2012 r. Sejmik Województwa Opolskiego, przyjęły uchwałę o corocznym upamiętnianiu Tragedii Górnośląskiej, jako termin wyznaczając koniec stycznia.

Instytut Pamięci Narodowej, zwłaszcza jego katowicki oddział, włączył się w wyjaśnienie Tragedii, opisywanie jej, a także realizowanie projektów edukacyjnych i wydawniczych.

Dariusz Węgrzyn z Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Katowicach przygotowuje publikację „Górnoślązacy internowani, aresztowani i deportowani do ZSRS w 1945 roku. Księga pamięci“. Księga będzie zawierać 46 tysięcy krótkich biogramów Górnoślązaków dotkniętych represjami ze strony formacji NKWD i „Smiesz“. Jest bodaj pierwszym w Polsce imiennym upamiętnieniem dużej akcji deportacyjnej zawierającym ponad 90% wszystkich nazwisk wszystkich represjonowanych. 

W 2020 r. ukaże się drugie wydanie, rozszerzone i zaktualizowane teki edukacyjnej „Deportacje Górnoślązaków do ZSRS w 1945 roku“. Szczególną uwagę nauczycieli zwracamy na nowe materiały dydaktyczne, m.in. ćwiczenia dodatkowe i małe projekty badawcze, propozycje wycieczek edukacyjnych, dwie mapy prezentujące aktualny efekt badań - miejsca usytuowania niektórych łagrów na terenie ZSRS i  na terenie Ukrainy. Nowością będzie także dołączona do teki płyta DVD zawierająca m.in. relacje osób deportowanych i ich rodzin, a także film "Przemilczana tragedia".

31 stycznia 2020, o godz. 11.00 w Muzeum w Tarnowskich Górach (Rynek 1) odbyła się prelekcja Adriana Ramsa ( OBEN IPN Katowice) pt.: „Tragedia Górnośląska. Budowa systemu więzienno-obozowego na Górnym Śląsku w 1945 roku”. Wydarzenie zostało zorganizowane z okazji Dnia Pamięci o Tragedii Górnośląskiej 1945 r. Współorganizatorami są: Urząd Miejski w Tarnowskich Górach oraz Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach.

24 lutego 2020 r. w Przystanku „Historia” im. Henryka Sławika w Katowicach przy ul. Św. Jana 10 (III piętro) w godzinach 12.00-15.00 odbędzie się szkolenie dla nauczycieli pt. W 75. rocznicę deportacji z Górnego Śląska do ZSRS - propozycje edukacyjne.

do góry