Nawigacja

Aktualności

56. rocznica śmierci Zofii Kossak-Szczuckiej (II voto Szatkowska) – Górki Wielkie, 9 kwietnia 2024

9 kwietnia 2024 r. w Górkach Wielkich, w 56. rocznicę śmierci, upamiętniliśmy Zofię Kossak-Szczucką (II voto Szatkowska) – wybitną pisarkę, charyzmatyczną konspiratorkę z okresu okupacji hitlerowskiej, więźniarkę KL Auschwitz i Pawiaka, która w 1945 r. została zmuszona do emigracji i skazana w stalinowskiej Polsce na artystyczne zapomnienie.

  • 56. rocznica śmierci Zofii Kossak-Szczuckiej (II voto Szatkowska) – Górki Wielkie, 9 kwietnia 2024. Fot.: IPN K. Łojko
    56. rocznica śmierci Zofii Kossak-Szczuckiej (II voto Szatkowska) – Górki Wielkie, 9 kwietnia 2024. Fot.: IPN K. Łojko

Uroczystość rozpoczęła się na cmentarzu parafialnym w Górkach Wielkich przy ul. Pod Zebrzydkę 6, od złożenia kwiatów na grobie pisarki. Następnie uczestnicy udali się do Muzeum Zofii Kossak-Szatkowskiej (ul. Stary Dwór 4), gdzie odbyła się promocja publikacji „Ja i moje książki – to jedno“. Rozważania o pisarstwie Zofii Kossak autorstwa prof. Krystyny Heskiej-Kwaśniewicz oraz prof. Zdzisławy Mokranowskiej z udziałem autorek. Dyskusję poprowadziła prof. UŚ Lucyna Sadzikowska.

    Zofia Kossak to konspiratorka i autorka wielu tak ważnych konspiracyjnych, publicystycznych tekstów jak „Protest!” czy „Dekalog Polaka”, które, gdy czyta się po latach, widzi się właściwie słowo zamienione w życie, słowo zamienione w czyn, słowo, które stawało się ciałem, a nie było tylko słowem zapisanym i zaprotestowanym przez Zofię Kossak, co pokazuje jej wielką szlachetność, odwagę i determinację – powiedział podczas otwarcia spotkania prezes IPN dr Karol Nawrocki.

W wydarzeniu uczestniczyła m.in. wnuczka pisarki Anna Fenby-Taylor. „To, że 56 lat po śmierci mojej babci jestem tutaj, bardzo mnie cieszy. (…) Miałam 16 lat, gdy po raz ostatni ją widziałam. Wiem, że to była niezwykła osoba i cieszę się, że pamięć o niej jest żywa” – wspominała podczas uroczystości.

Obchody zostały zorganizowane przez Instytut Pamięci Narodowej wraz ze Starostwem Powiatowym w Cieszynie, Gminą Brenna oraz Muzeum Zofii Kossak-Szatkowskiej.

„Ja i moje książki – to jedno“. Rozważania o pisarstwie Zofii Kossak to publikacja niezwykle potrzebna zarówno ze względu na pamięć o pisarce, jak i z powodu oczekiwań czytelników, którzy nierzadko mogą ulegać opiniom fałszującym znaczenie twórczości, a także często poszukują busoli wskazującej punkty orientacyjne dla interpretacji dzieł literackich, oczekują podpowiedzi na temat przydatnych w lekturze kontekstów czy wreszcie liczą na unaocznienie istotnych aspektów i wymiarów czytanych książek. Autorki skupiły się na oświetleniu tych zdarzeń z życia pisarki, które stanowiły węzłowe punkty jej życiorysu. Podobnie postąpiono z przywoływanymi tu utworami. Ich dobór nie jest dziełem przypadku. Ilustrują one wypowiedzi autorek, dotykających najważniejszych dla pisarki zagadnień, zdarzeń, miejsc i ludzi.

Krystyna Heska-Kwaśniewicz, Zdzisława Mokranowska, Ja i moje książki - to jedno. Rozważania o pisarstwie Zofii Kossak, IPN, Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, Warszawa 2024, 728 s., ISBN 978-83-8229-983-0 (IPN), 978-83-67587-25-9 (FRSE)

Pozycja ukazała się w ramach serii wydawniczej  „Literatura i Pamięć”, której ideą jest ukazywanie szerokiemu gronu czytelników najwybitniejszych autorów i dzieł, które w czasach komunistycznej cenzury nie miały szans na pełne zaistnienie w świadomości społecznej lub które w ramach polityki kulturalnej PRL były przesłaniane stereotypowymi, tendencyjnymi interpretacjami. Wydawnictwo obejmuje swoim zakresem nie tylko literaturę XX w., ale również wybrane sylwetki pisarzy, utwory i zjawiska z wcześniejszych okresów, które – zdaniem twórców serii – warte są przypomnienia i nowych odczytań.

Nie można opowiadać dziejów Polski, pomijając ogromną rolę literatury. Bez niej są one kalekie i uboższe. Nie można zrozumieć własnej tożsamości bez rozpoznania ducha polskości zapisanego w wybitnych, a czasem zapomnianych dziełach literackich. Literatura polska, zwłaszcza od epoki zaborów aż do czasów nam najbliższych, rozwijała się w ścisłym związku z dziejami narodu – w kraju, na emigracji, na zesłaniach, w różnych obiegach wydawniczych.

Seria została stworzona z myślą zarówno o miłośnikach literatury, jak i pasjonatach historii. Jej adresatami są zwłaszcza nauczyciele języka polskiego i nauczyciele historii oraz studenci historii i polonistyki. Nauczycielom seria ma pomagać w realizacji nowej podstawy programowej w zakresie przedmiotów humanistycznych, studentom - dostarczać wiedzę poszerzającą horyzonty, a wszystkim czytelnikom – lekturę atrakcyjną i pogłębiającą podstawy duchowej więzi z Ojczyzną.

Projekt został objęty Patronatem Honorowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy.

Partnerem projektu jest Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji w ramach Programu Wspierania Pamięci Narodowej.

Wydarzeniem towarzyszącym była prezentacja elementarnej wystawy biograficznej poświęconej Zofii Kossak-Szczuckiej (II voto Szatkowska).  Wystawa przygotowana przez Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej w Katowicach będzie dostępna dla zwiedzających do 23 kwietnia 2024 r. w Muzeum Zofii Kossak-Szatkowskiej.

do góry