E-Księgarnia
6 października 2023 r. w Sali Marmurowej w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim w Katowicach, przy ul. Jagiellońskiej 25, odbyła się uroczystość wręczenia odznaczeń państwowych działaczom opozycji wobec dyktatury komunistycznej z lat 1956–1989. W imieniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy odznaczenia wręczył zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej dr hab. Krzysztof Szwagrzyk.
„Damami i kawalerami Krzyża Wolności i Solidarności zostali dzisiaj w Katowicach ludzie, którzy tworzyli „Solidarność”, którzy tworzyli i działali w ramach różnych struktur podziemnych. Zostali uhonorowani Ci, którzy organizowali, uczestniczyli w strajkach i demonstracjach, uhonorowani zostali autorzy, kolporterzy podziemnych wydawnictw” – podkreślił podczas zastępca prezesa IPN dr hab. Krzysztof Szwagrzyk.
Wśród odznaczonych w piątek osób był dr Jarosław Szarek, prezes IPN w latach 2016-2021. Jak mówił, nie spodziewał się, że sam otrzyma Krzyż Wolności i Solidarności, dla niego to wzruszająca chwila. „Moi przyjaciele sprzed ponad 30 lat, z którymi coś wspólnie robiliśmy w konspirze, coś skromnego - wydając ulotki, pismo, drukując to - zgłosili mnie do tego Krzyża (…)” - dodał. Od 1985 r. J. Szarek współpracował z Bielskim Komitetem Oporu Społecznego. W ramach jego struktur uczestniczył w druku oraz kolportażu pisma pt. „Solidarni” oraz był autorem wielu zamieszczonych w nim tekstów.
Podczas uroczystości został uhonorowany również m.in. o. Bolesław Kazimierz Rakoczy, używający imienia zakonnego Eustachy. O. Rakoczy w 1962 r. wstąpił do Zakonu Paulinów w Częstochowie. W 1978 r. został sekretarzem generalnym tego zgromadzenia. W pierwszej połowie lat 70. był zaangażowany w pracę duszpasterską w środowiskach kombatanckich.
-
Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności – Katowice, 6 października 2023
Krzyż Wolności i Solidarności został ustanowiony przez Sejm 5 sierpnia 2010 roku. Po raz pierwszy przyznano go w czerwcu 2011 r. przy okazji obchodów 35. rocznicy protestów społecznych w Radomiu. Krzyż nadawany jest przez Prezydenta RP, na wniosek Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, działaczom opozycji wobec dyktatury komunistycznej, za działalność na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności lub respektowanie praw człowieka w PRL. Źródłem uchwalenia Krzyża Wolności i Solidarności jest Krzyż Niepodległości z II RP.
Lista osób odznaczonych:
- Anna Frączek
- Tadeusz Grabowski
- Jan Huzarewicz
- Albert Katana
- Henryk Kowarski
- Zygfryd Kowolik
- Adam Mokanek
- Artur Opolski
- Leszek Pietraszczyk
- Eustachy Rakoczy
- Alicja Rydzek
- Leszek Sekuła
- Jarosław Szarek
- Aleksandra Szpak
- Ryszard Świeboda
- Lesław Werpachowski
- Jan Wojnar
- Adam Zamkowski
- Szczepan Zdunek
Pośmiertnie
- Tadeusz Kóska
- Zofia Jadwiga Lulek
- Marian Andrzej Magiera
- Adam Nikodem
- Jerzy Andrzej Rajpert
- Stefan Jan Zuber
I inni