Nawigacja

Aktualności

Uroczystość oznaczenia grobu powstańca śląskiego śp. Jana Bielanika znakiem pamięci „Tobie Polsko” – Mysłowice, 14 listopada 2022

14 listopada 2022 r. na cmentarzu w Mysłowicach-Brzezińce przy ul. Cmentarnej 13 odbyła się uroczystość oznaczenia grobu śp. Jan Bielanika znakiem pamięci „Tobie Polsko”. Wydarzenie zostało zorganizowane przez Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Katowicach we współpracy z Urzędem Miasta Mysłowice.
W uroczystości wzięli udział: rodzina powstańca śląskiego z Barbarą Kubicą wnuczką na czele, dr Andrzej Sznajder – dyrektor Oddziału IPN w Katowicach  z Janem Kwaśniewiczem - naczelnikiem Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa w Katowicach, Wojciech Chmiel – wiceprezydent Miasta Mysłowice, ksiądz dziekan Andrzej Hoinkis - proboszcz Parafii Nawiedzenia NMP w Mysłowicach Brzezince, Adam Plackowski – dyrektor Muzeum Miasta Mysłowice, liczne poczty sztandarowe, przedstawiciele mysłowickich szkół i uczniowie szkół.

Uroczystość przywitaniem zgromadzonych gości rozpoczął Jan Kwaśniewicz. Po przywitaniu gości dr Andrzej Sznajder przybliżył zgromadzonym genezę akcji „Powstańcy to wiara, nadzieja i cud! Ocalmy groby powstańców śląskich od zapomnienia” oraz symbolikę znaku pamięci „Tobie Polsko”. Następnie postać powstańca przybliżył Adam Plackowski. Następnie dyrektor katowickiego IPN dokonał oznaczenia grobu, a zgromadzeni goście złożyli kwiaty. Nie zabrakło także modlitwy, którą poprowadził ks. dziekan Andrzej Hoinkis.          Na zakończenie głos zabrali Wojciech Chmiel oraz Barbara Kubica.

 

Jan Bielanik (s. Józefa i Antoniny) urodził się 15 grudnia 1894 r. w Dziećkowicach (pow. pszczyński). Ukończył szkołę powszechną w swojej rodzinnej miejscowości. Następnie podjął pracę w kopalni "Nowa Przemsza" w Brzezińce. W marcu 1916 r. został powołany do odbycia służby wojskowej w armii niemieckiej. Został wówczas oddelegowany na front francuski. Natomiast po zakończeniu I wojny światowej został zwolniony z odbywania służby wojskowej. Od 15 czerwca 1919 r. do 5 lipca 1921 r. należał do Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska. W czasie I powstania brał udział w rozbrajaniu Grenzschutzu w Brzezince. Później działał w baonie szturmowym lkm w Jaworznie. Natomiast w 1920 r. działał na terenie Mysłowic przy rozbrajaniu Sipo. Podczas III powstania walczył w kompanii dowodzonej przez Franciszka Kawę. Brał wówczas udział w walkach toczonych na terenie Mysłowic, Katowic, Kędzierzyna oraz Góry św. Anny. Od 25 maja do 25 lipca 1921 r. pełnił służbę w Straży Granicznej. Od 1922 r. należał do Związku Powstańców Śląskich. Został odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi. Zmarł 16 października 1963 r.

 

Opr.: Danuta Mikoda

Akcja oznaczania grobów znakiem pamięci opracowanym przez Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Katowicach rozpoczęła się 5 lipca 2021 r w dzień setnej rocznicy zakończenia III powstania śląskiego. Znak pamięci „Tobie Polsko” ma formę proporczyka o rozmiarach ok. 20 x 8 cm wykonanego z porcelany nagrobnej. Umieszczono na nim inwokację „Tobie Polsko”, pod którą znajduje się wizerunek orła otoczonego datami powstań, a poniżej napisy „Grób Powstańca Śląskiego” i „Instytut Pamięci Narodowej”. Proporzec jest  wzorowany na sztandarze powstańczym „Tobie Polsko”, który wykonano na początku 1920 r. w pracowni przy redakcji „Katolika” w Bytomiu i który obecnie znajduje się w zbiorach Muzeum Czynu Powstańczego w Górze Św. Anny. Muzeum posiada także fotografię z uroczystości upamiętniającej uchwalenie Konstytucji 3 Maja, która przedstawia pochód mieszkańców wsi Osiek (pow. strzelecki, woj. opolskie) z tymże sztandarem niesionym przez A. Szulca do Rozmierzy. Uroczyści te obchodzono na całym Górnym Śląsku w niedzielę 2 maja 1920 r. i były to pierwsze legalne obchody tej rocznicy na tym terenie. Dzięki postanowieniom artykułu 88 Traktatu Wersalskiego o przeprowadzeniu plebiscytu, dla zapewnienia jego bezstronności, w lutym 1920 r. obszar plebiscytowy wyłączono z państwa niemieckiego i poddano kontroli wojsk alianckich, a pełnię władzy przejęła na nim Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa Górnego Śląska z gen. Henri Le Rondem na czele. Umożliwiło to Polakom legalne demonstrowanie swoich dążeń i używanie symboli narodowych.

do góry