E-Księgarnia
20 czerwca 2022 r. na cmentarzu parafialnym pw. św. Antoniego w Gliwicach – Wójtowej Wsi przy ul. Dolnej Wsi odbyła się uroczystość oznaczenia grobu śp. ppor. Elżbiety i śp. ppor. Franciszka Lubosów znakiem pamięci „Tobie Polsko”. Wydarzenie zostało zorganizowane przez Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Katowicach. W uroczystości wzięli udział: rodzina powstańców śląskich, dr Dominik Abłamowicz - pracownik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa w Katowicach, Zbigniew Gołasz - pracownik Muzeum w Gliwicach oraz poczet sztandarowy z Szkoły Podstawowej nr 20 im. Powstańców Śląskich w Gliwicach. Wartę honorową pełnili żołnierze z Jednostki Wojskowej Agat.
Dr Dominik Abłamowicz (IPN Katowice) przybliżył zgromadzonym genezę akcji „Powstańcy to wiara, nadzieja i cud! Ocalmy groby powstańców śląskich od zapomnienia” oraz symbolikę znaku pamięci „Tobie Polsko”. Podczas uroczystości życiorysy powstańców przybliżyła Danuta Mikoda (OBUWiM IPN w Katowicach). Następnie syn weteranów dokonał oznaczenia grobu, a zgromadzeni goście złożyli kwiaty. Na zakończenie głos zabrał Zbigniew Gołasz, pracownik Muzeum w Gliwicach oraz rodzina uhonorowanych powstańców Elżbiety i Franciszka Lubosów.
Śp. ppor. Elżbieta Lubos z d. Lasek urodziła się 2 lipca 1902 r. w Żernicy (pow. gliwicki) była córką Antoniego i Elżbiety z d. Twardawa. W 1919 r. wstąpiła do Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska w swojej rodzinnej miejscowości. Złożyła przysięgę w obecności Feliksa Konopki dowódcy baonu 4 pułku piechoty wojsk powstańczych im. Stefana Batorego. Elżbieta Lubos uczestniczyła w przygotowaniu przyszłych powstań poprzez m.in. przemycanie broni i amunicji. W jej domu rodzinnym znajdował się magazyn broni. Ukończyła również kurs dla sanitariuszek, który pozwolił jej podczas II powstania śląskiego nieść pomoc rannym powstańcom. Po zakończeniu powstania wyjechała do Rybnika, gdzie pomagała organizować polskie szkoły, w których również nauczała. Była wówczas zaangażowana w pracę w tamtejszej placówce POW Górnego Śląska. Podczas III powstania jako sanitariuszka była zaszeregowana w baonie dowodzonym przez kpt. Nikodema Sobika, który dowodził 2 batalionem 2 żorskiego pułku piechoty. Następnie trafiła do baonu gliwickiego. W czasie II wojny światowej prowadziła tajne nauczanie. Po wyzwoleniu pracowała jako nauczycielka. Została odznaczona Medalem Niepodległości, Śląskim Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945. Zmarła 25 lutego 1972 r.
Śp. ppor. Franciszek Mikołaj Lubos urodził się 15 września 1901 r. w Szarleju (obecnie Piekary Śląskie) był synem Augustyna i Marii z d. Cyroń. W marcu 1919 r. wstąpił wraz z ojcem do Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska w Piekarach Śląskich. Złożyli przysięgę przed Józefem Kałdonkiem komendantem POW północnej części pow. bytomskiego. Franciszek Lubos został zdekonspirowany podczas próby przemytu broni przez ówczesną granicę polsko-niemiecką i w efekcie musiał uchodzić ze Śląska. Wstąpił do I Pułku Strzelców Bytomskich, gdzie został zaszeregowany w 6 kompanii. Następnie trafił do 2 kompanii tego pułku w ramach, którego uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Podczas toczonych walk 02 czerwca 1920 r. został ranny pod Rybczanami. Dwa miesiące później został zwolniony z pełnienia obowiązków służbowych na rzecz udziału w akcji plebiscytowej. Po przybyciu na Górny Śląsk brał czynny udział w II powstaniu śląskim na terenie Bytomia. Później zaangażował się w prace w Polskim Komisariacie Plebiscytowym w charakterze sekretarza sekcji personalnej. Organizował również wiece polskie na terenie powiatu oleskiego i kluczborskiego. Śp. ppor. Franciszek Lubos brał również czynny udział w III powstaniu śląskim, walczył w baonie kpt. Ziarnka (pułk zabrski Pawła Cymsa). Został dotkliwie pobity przez bojówki niemieckie podczas próby przedostania się do hotelu Lomnitz, gdzie miał siedzibę Polski Komisariat Plebiscytowy. Po zakończeniu powstania został powołany w 1922 r. do pracy w Wydziale Oświecenia Publicznego Naczelnej Rady Ludowej, a następnie w Urzędzie Wojewódzkim. Jednak rok później ponownie zaczął pracować w przemyśle. Został odznaczony m.in. Śląskim Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Walecznych oraz Krzyżem Kawalerskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 14 października 1982 r.
Akcja oznaczania grobów znakiem pamięci „Tobie Polsko” opracowanym przez Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Katowicach rozpoczęła się 5 lipca 2021 r. w dzień setnej rocznicy zakończenia III powstania śląskiego.
-
Uroczystość oznaczenia znakiem pamięci „Tobie Polsko” grobu powstańców śląskich ppor. Elżbiety i plut. Franciszka Lubosów – Gliwice (Wójtowa Wieś), 20 czerwca 2022 -
Uroczystość oznaczenia znakiem pamięci „Tobie Polsko” grobu powstańców śląskich ppor. Elżbiety i plut. Franciszka Lubosów – Gliwice (Wójtowa Wieś), 20 czerwca 2022 -
Uroczystość oznaczenia znakiem pamięci „Tobie Polsko” grobu powstańców śląskich ppor. Elżbiety i plut. Franciszka Lubosów – Gliwice (Wójtowa Wieś), 20 czerwca 2022
