Nawigacja

Aktualności

„Tobie Polsko” — hołd dla powstańca śląskiego ppor. Stanisława Bielskiego — Sosnowiec, 14 października 2021

14 paźdzernika 2021 r. na cmentarzu parafialnym w Sosnowcu przy ul. Andersa odbyła się uroczystość oznaczenia grobu powstańca śląskiego śp. ppor. Stanisława Bielskiego znakiem pamięci „Tobie Polsko”.

W wydarzeniu wzięli udział: rodzina Stanisława Bielskiego, Andrzej Sznajder, dyrektor Oddziału IPN w Katowicach, Michał Zastrzeżyński, zastępca Prezydenta Miasta Sosnowca, prof. Dariusz Nawrot, przedstawiciele służb mundurowych, młodzież szkolna z pocztami sztandarowymi oraz mieszkańcy Sosnowca.

Uroczystość poprowadził Jan Kwaśniewicz – naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Katowicach. Dr Andrzej Sznajder, dyrektor Oddziału IPN w Katowicach przybliżył zgromadzonym genezę akcji „Powstańcy to wiara, nadzieja i cud! Ocalmy groby powstańców śląskich od zapomnienia” i symbolikę znaku „Tobie Polsko”. Michał Zastrzeżyński, zastępca Prezydenta Miasta Sosnowca podkreślił rolę Instytutu w upamiętnianiu powstańców poprzez zainicjowaną akcję. Prof. Dariusz Nawrot przypomniał rolę mieszkańców Zagłębia w walce o wolną Polskę, w tym udział w powstaniach śląskich . Jan Kwaśniewicz przybliżył życiorys uhonorowanego. Oznaczenia grobu dokonał dr Andrzej Sznajder. Nie zabrakło też modlitwy poprowadzonej przez ks.Gerarda Małodobrego, proboszcza parafii św. Barbary w Sosnowcu. Na koniec głos zabrały krewne Stanisława Bielskiego – córka Zdzisława Pawlińska oraz wnuczka Anna Barów.

Ppor. Stanisław Bielski urodził się 9 sierpnia 1902 r. w Sosnowcu. Brał udział w I powstaniu śląskim walcząc w rejonie Sosnowca i Mysłowic.  Służył jako marynarz Garnizonu Marynarki Wojennej w Tczewie. W trakcie wojny polsko-bolszewickiej brał udział w walkach pod Golubiem-Dobrzyniem. Był zaokrętowany jako maszynista na monitorze „Warszawa 1”. Po rozpoczęciu II wojny światowej brał udział w kampanii wrześniowej. Dostał się do niewoli sowieckiej. Zaciągnął się do Armii Polskiej powstającej od 1941 r. w ZSRS i w szeregach 2. Korpusu Polskiego wziął udział w całej kompanii włoskiej. Zmarł 6 września 2000 r. Został odznaczony Krzyżem za Udział w Wojnie 1918-1921, Krzyżem pamiątkowym Monte Cassino, Krzyżem Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Medalem Wojska Polskiego, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz The 1939-1945 Star, The War Medal 1939-1945, Italy Star.

Akcja oznaczania grobów znakiem pamięci opracowanym przez Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Katowicach rozpoczęła się 5 lipca 2021 r w dzień setnej rocznicy zakończenia III powstania śląskiego. Znak pamięci „Tobie Polsko” ma formę proporczyka o rozmiarach ok. 20 x 8 cm wykonanego z porcelany nagrobnej. Umieszczono na nim inwokację „Tobie Polsko”, pod którą znajduje się wizerunek orła otoczonego datami powstań, a poniżej napisy „Grób Powstańca Śląskiego” i „Instytut Pamięci Narodowej”. Proporzec jest  wzorowany na sztandarze powstańczym „Tobie Polsko”, który wykonano na początku 1920 r. w pracowni przy redakcji „Katolika” w Bytomiu i który obecnie znajduje się w zbiorach Muzeum Czynu Powstańczego w Górze Św. Anny. Muzeum posiada także fotografię z uroczystości upamiętniającej uchwalenie Konstytucji 3 Maja, która przedstawia pochód mieszkańców wsi Osiek (pow. strzelecki, woj. opolskie) z tymże sztandarem niesionym przez A. Szulca do Rozmierzy. Uroczyści te obchodzono na całym Górnym Śląsku w niedzielę 2 maja 1920 r. i były to pierwsze legalne obchody tej rocznicy na tym terenie. Dzięki postanowieniom artykułu 88 Traktatu Wersalskiego o przeprowadzeniu plebiscytu, dla zapewnienia jego bezstronności, w lutym 1920 r. obszar plebiscytowy wyłączono z państwa niemieckiego i poddano kontroli wojsk alianckich, a pełnię władzy przejęła na nim Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa Górnego Śląska z gen. Henri Le Rondem na czele. Umożliwiło to Polakom legalne demonstrowanie swoich dążeń i używanie symboli narodowych.

do góry