E-Księgarnia
W sobotę 31 sierpnia odbył się wernisaż wystawy „7 Dywizja Piechoty. Zapomniani bohaterowie 1939“, którą zorganizowało Muzeum Częstochowskie oraz Oddział IPN w Katowicach. Podczas uroczystego otwarcia obecni byli m.in. przedstawiciele władz samorządowych z prezydentem miasta Krzysztofem Matyjaszczykiem na czele, dyrektor katowickiego oddziału IPN dr Andrzej Sznajder, dyrektor Muzeum Częstochowskiego Tadeusz Piersiak, przedstawiciele służb mundurowych, przedstawiciele organizacji samorządowych, zaproszeni goście oraz mieszkańcy miasta. Po okolicznościowych przemówieniach, wszyscy zebrani mogli zapoznać się z nową wystawą. Każdy z obecnych otrzymał także pamiątkową odznakę „7 Dywizja Piechoty 1939“ wydaną przez katowicki oddział IPN. Mimo sporej liczby konkurencyjnych wydarzeń (w tym samym czasie w Częstochowie trwały dożynki), otwarcie wystawy cieszyło się dużym zainteresowaniem. W ciągu niecałych dwóch godzin, ekspozycję odwiedziło ponad 200 osób. Na wystawie, zwiedzający mogli zapoznać sie nie tylko z setkami zdjęć, dokumentami, bogatą treścią merytoryczną czy pamiątkami związanymi z poszczególnymi pułkami dywizji, ale także z uzbrojeniem, wyposażeniem i umundurowaniem Wojska Polskiego z okresu końca lat 30-tych i samych działań wojennych we wrześniu 1939 r. Nie sposób wymienić wszystkich perełek jakie można zobaczyć na wystawie, ale należą do nich m.in. polski pistolet Vis wz. 35, polskie karabinki wz. 29, motocykl Sokół 600 z wózkiem bocznym, biedkę wz. 33 z repliką ckm wz. 30, kolekcje polskich bagnetów, hełmów, masek przeciwgazowych, lornetek, nieśmiertelników i wiele, wiele innych. Prezentowany jest także m.in. mundur służbowy por. Zygmunta Choroby, dowódcy kompanii zwiadowców 74 Gpp, który poległ 3 września 1939 roku pod Złotym Potokiem, a nawet oryginalny słupek graniczny z dawnej granicy polsko-niemieckiej pod Lublińcem. Eksponatów wartych obejrzenia jest znacznie, znacznie więcej. Kuratorami wystawy są Adam Kurus (IPN Katowice) oraz Mariusz Grzyb (Muzeum Częstochowskie).
Wystawa była czynna do 19 stycznia 2020 r.
Organizatorzy: Muzeum Częstochowskie, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Katowicach.
Miejsce: Muzeum Częstochowskie, Pawilon Wystawowy w Parku Staszica.
* * *
7 Dywizja Piechoty była jedną z wielu jednostek Wojska Polskiego, które od pierwszych minut II wojny światowej podjęły walkę z niemieckim Wehrmachtem. Otrzymane zadanie prowadzenia działań opóźniających na kierunku częstochowskim sprawiło, że dywizja dowodzona przez gen. bryg. Janusza Gąsiorowskiego stanęła niemal samotnie na drodze potężnego uderzenia głównych sił niemieckiej 10. Armii, w tym dwóch dywizji pancernych (1 i 4), czterech dywizji piechoty (4, 14, 31 i 46), a następnie także dwóch dywizji lekkich (2 i 3).
W okresie 1 – 4 września 1939 r., opóźniając wielokrotnie przeważające siły nieprzyjaciela, 7 Dywizja Piechoty stoczyła ciężką bitwę w rejonie Częstochowy, która dzieliła się na trzy fazy:
- 1 września – walki opóźniające oddziałów wydzielonych pod Krzepicami, Kłobuckiem, Pankami, Truskolasami, Wręczycą Wielką, Lublińcem, Taniną, Lisowem i Boronowem,
- 2 września – całodzienna obrona pozycji opóźniającej „Częstochowa”,
- 3 – 4 września – bitwa pod Janowem, w tym m.in. walki pod Dębowcem, Zrębicami, Janowem, Złotym Potokiem, Siedlcem, Lelowem i Borzykową, zakończona rozbiciem części dywizji i wzięciem do niewoli jej dowództwa.
Ofiarna walka 7 Dywizji Piechoty w rejonie Częstochowy, okupiona liczbą blisko 800 poległych, ponad 1500 rannych oraz ok. 3000 wziętych do niewoli, zgodnie z planem przyczyniła się do opóźnienia niemieckiego natarcia w kierunku Warszawy.
Z okrążenia pod Janowem przebiła się ponad połowa sił dywizji. Jej żołnierze walczyli następnie w obronie Kielc, toczyli boje pod Barakiem, Puławami, Tomaszowem Lubelskim i Warszawą, a po krwawej bitwie w lasach pod Ciepielowem stali się ofiarami jednej z największych niemieckich zbrodni wojennych dokonanych na jeńcach polskich w 1939 r.
Mariusz Grzyb i Adam Kurus ,
kuratorzy wystawy
Fot. Adam Kurus i Michał Figzał.
Serdecznie zapraszamy do zwiedzania wystawy!