Nawigacja

Aktualności

39. rocznica podpisania Porozumienia Katowickiego – Dąbrowa Górnicza, 11 września 2019

List Prezesa IPN dr. Jarosława Szarka do uczestników obchodów odczytał dr Andrzej Sznajder, dyrektor Oddziału IPN w Katowicach.

11 września 2019 r. w Dąbrowie Górniczej odbyły się obchody 39. rocznicy podpisania Porozumienia Katowickiego. W uroczystościach pod pomnikiem Porozumienia Katowickiego – obok dyrektora Oddziału IPN w Katowicach – uczestniczyli m.in. szef Solidarności Piotr Duda i wojewoda śląski Jarosław Wieczorek. Obecni byli także sygnatariusze Porozumienia Katowickiego: Andrzej Rozpłochowski, Zbigniew Kupisiewicz i Jacek Jagiełka. Po uroczystej mszy św. w kościele pw. św. Antoniego z Padwy uczestnicy złożyli kwiaty pod Krzyżem za bramą huty ArcelorMittal Poland oddział Dąbrowa Górnicza (dawniej Huta Katowice). Następnie rozpoczęła się uroczystość pod pomnikiem Porozumienia Katowickiego, gdzie wygłoszono okolicznościowe przemówienia oraz złożono wiązanki kwiatów.

Bez determinacji i nieugiętości robotników Huty Katowice, bez podpisanego tutaj 11 września 1980 r. porozumienia, Solidarność zapewne miałaby inny kształt i być może nie zaistniałaby w tak masowym, jednorodnym kształcie. Tym samym Polacy nie mieliby szansy na to wyjątkowe doświadczenie wspólnoty i mocy. Mocy, która prowadziła nas ku wolnej i niepodległej Polsce- napisał w liście do uczestników obchodów 39. rocznicy podpisania Porozumienia Katowickiego prezes IPN Jarosław Szarek.

* * *

Znaczenie Porozumienia Katowickiego „polegało przede wszystkim na tym, że dotyczyło gwarancji realizacji Porozumienia Gdańskiego w kwestii tworzenia struktur niezależnych związków zawodowych na terenie całego kraju. Problem bowiem polegał na tym, że ustalenia z Gdańska co do organizowania nowych związków były nieprecyzyjne" - napisał w „Biuletynie“ Instytutu Pamięci Narodowej dr Jarosław Neja z katowickiego oddziału Instytutu, znawca historii śląsko-dąbrowskiej Solidarności.

W ocenie historyka, pracownicy wielu zakładów i przedsiębiorstw w całym kraju szybko odczuli nieprecyzyjność ustaleń, które miały umożliwić tworzenie wolnych związków - próby powołania na ich terenie organizacji założycielskich były blokowane przez dyrekcje i kierownictwa.

„Interpretowały one zapisy gdańskie w ten sposób, że nie mogą zakładać niezależnych związków te załogi, które wcześniej nie strajkowały i nie były reprezentowane przez któryś z MKS zawierających porozumienia z komisjami rządowymi. Porozumienie Katowickie jednoznacznie precyzowało ten problem, gwarantując swobodny rozwój ruchu związkowego w całej Polsce" - wyjaśnia dr Neja w artykule pt. „Matecznik komunistów czy region buntu?".

W jego ocenie, o ile zawarte 3 września 1980 r. w Jastrzębiu-Zdroju Porozumienie Jastrzębskie wraz z dwoma podpisanymi wcześniej – Szczecińskim i Gdańskim – tworzyło podstawy ówczesnej umowy społecznej, o tyle Porozumienie Katowickie było „istotnym dopełnieniem" tej umowy.

Polecamy artykuł dr. Jarosława Nei „Matecznik komunistów czy region buntu?“

Tomasz Kurpierz, Jarosław Neja, "Solidarność" śląsko-dąbrowska 1980 - 1981 - publikacja w formacie pdf, epub i mobi do pobrania

 

do góry