E-Księgarnia
Oddziałowe Archiwum IPN w Katowicach pragnie zaprezentować Państwu jeden z najnowszych nabytków przekazanych do naszego zasobu w ramach projektu „Archiwum Pełne Pamięci”. Dar ten zawiera ciekawe pamiątki po poruczniku Adamie Władysławie Kowaliku – podczas II wojny światowej żołnierzu Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, a następnie 3 Dywizji Strzelców Karpackich.
Adam Władysław Kowalik urodził się 9 listopada 1904 r. w Krakowie, jako jedno z ośmiorga dzieci Cecylii i Józefa Kowalików. Cecylia Kowalik zajmowała się domem i opiekowała się dziećmi, natomiast Józef Kowalik był pracownikiem kolei. Adam Władysław lata dzieciństwa i młodości spędził w Krakowie. Po zdaniu egzaminu maturalnego został powołany do odbycia służby wojskowej w Batalionie Podchorążych Piechoty nr 6 w Zaleszczykach. Następnie został przyjęty na studia na Wydział Górnictwa Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, które ukończył w 1934 r. pod kierunkiem prof. Witolda Budryka, uzyskując tytuł magistra inżyniera górnictwa. Po zakończeniu studiów otrzymał pracę w Borysławskim Zagłębiu Naftowym.
Po wybuchu II wojny światowej brał udział w obronie Sambora, a następnie został internowany wraz z innymi żołnierzami w dniu 20 września 1939 r.; w obozach jenieckich przebywał do października 1940 r. Po zwolnieniu z obozu jenieckiego trafił do Triestu, skąd drogą morską przedostał się do Bejrutu. Na miejscu został przydzielony do ciężkiego warsztatu naprawczego kpt. Karola Angermana, z którym przeszedł szlak bojowy Kampanii Afrykańskiej. Do głównych zadań Kowalika należało m.in.: zabezpieczenie magazynów warsztatu, organizacja zaopatrzenia, dostarczanie wody pitnej oraz środków czystości. Następnie wraz z jednostką został przetransportowany pod koniec 1943 r. do Włoch. Brał udział w bitwie pod Monte Cassino w maju 1944 r. Według relacji córki we wspomnieniach jej ojciec Adam Władysław Kowalik bardzo często powracał do tematu bitwy pod Monte Cassino, która pozostawiła po sobie szczególny ślad. Adam Władysław powrócił do Polski w 1947 r. Przez kolejne lata pozostawał w zainteresowaniu UB. Zmarł wiosną 1989 r. w wieku 84 lat.
Ww. dar prywatny zawiera ciekawe pamiątki po poruczniku Adamie Władysławie Kowaliku. Wśród przekazanych artefaktów znajduje się m.in. modlitewnik i śpiewnik pt. „Panie pozostań z nami”, opracowany przez Polskie Duszpasterstwo Polowe Brygady Strzelców Karpackich. Modlitewnik został wydany nakładem sióstr elżbietanek w Jerozolimie w 1940 r. Na uwagę zasługuje także maszynka do golenia „Rolls Razor Imperial Blade” wraz z zachowanym, oryginalnym ostrzem i metalowym etui. Maszynka ta została wykonana prawdopodobnie w okresie dwudziestolecia międzywojennego XX w. Do zasobu OA IPN w Katowicach zostały również przekazane fotografie, wykonane m.in. w Egipcie oraz na terenie Palestyny podczas II wojny światowej.
Sygnatura: IPN Ka 454/174, 1–3.