W nocy z 30 listopada na 1 grudnia 1943 r. niemieckie gestapo przeprowadziło w Jaworznie akcję pacyfikacyjną wymierzoną w członków XX Batalionu Szturmowego Armii Krajowej, która była kontynuowana w sierpniu i wrześniu 1944 r. Na jej skutek rozstrzelano przed własnymi domami 19 członków organizacji, prawie 100 zostało aresztowanych, rozbito największą miejscową jednostkę konspiracji niepodległościowej.
Szczegółowe informacje o przyczynach, przebiegu, skutkach akcji oraz funkcjonowaniu jednostek konspiracyjnych zrzeszonych w Armii Krajowej na terenie Jaworzna w latach II wojny światowej przedstawi w swoim wykładzie Adrian Rams, pracownik OBEN IPN w Katowicach. Wykład odbył się 15 grudnia 2022 r. w siedzibie Muzeum Miasta Jaworzna (ul. Pocztowa 5).