E-Księgarnia
Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach zorganizował na cmentarzu przy ul. Francuskiej w Katowicach uroczystość oznaczenia plakietą „grób weterana” mogiły śp. por. Zofii Książek-Bregułowej (1910-2014) w ramach obchodów 78. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego. W uroczystości wzięli udział jej krewni z Kielc – Pan Stanisław Szrek z Małżonką, liczni przyjaciele – wśród nich: Małgorzata i Eugeniusz Bartniccy, Iwona Kucharska-Rzepka, Barbara Surman, ponadto nauczyciele i młodzież ze Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej im. Zofii Książek-Bregułowej w Dąbrowie Górniczej z dyr. Wiolettą Trzciną i pocztem sztandarowym, Janusz Kwapisz – Prezes Okręgu Śląskiego ŚZŻAK wraz z pocztem sztandarowym, także przedstawiciele Komitetu Ochrony Walk i Męczeństwa przy IPN Oddziale w Katowicach: Barbara Adamczyk i Antoni Wilgusiewicz. Dr Andrzej Krzystyniak reprezentował Śląski Urząd Wojewódzki. Przygotowaniem relacji z uroczystości zajęła się ekipa TVP Katowice.
Przed przymocowaniem na grobie plakiety, złożeniem kwiatów i zapaleniem symbolicznych zniczy prowadzący spotkanie Jarosław Podworski przypomniał postać Z. Książek-Bregułowej i jej dokonania – nie tylko żołnierza AK – uczestnika powstania warszawskiego, ale po II wojnie światowej zamieszkałej w Katowicach uznanej poetki i wieloletniej aktorki Teatru Śląskiego im. Stanisława Wyspiańskiego (w latach 1951-1982). Swymi wspomnieniami o Z. Książek-Bregułowej podzielili się jej bliscy i przyjaciele. Zebranych poruszyło wystąpienie Barbary Lubos, znanej aktorki Teatru im. S. Wyspiańskiego, która przeczytała jeden z wierszy poetki. Szczególnym momentem uroczystości stał się krótki występ chóru młodzieży ukraińskiej z Charkowa, aktualnie przebywającej w Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Dąbrowie Górniczej. Zaśpiewali oni m.in. Mazurka Dąbrowskiego oraz Te Deum.
Zofia Książek-Bregułowa była uczestnikiem powstania warszawskiego, łączniczką Armii Krajowej I Obwodu Śródmieście VIII zgrupowanie "Krybar", żołnierzem w 3. kompania por. "Lewara". Ciężko ranna 5. września 1944 r. w walkach, w gmachu PKO przy ul. Jasnej niemal utraciła wzrok. Jako były powstaniec była po jego upadku przetrzymywana w niemieckich obozach (m.in. XI A Gross Lübars i Stalagu VI C w Oberlangen w północno-zachodnich Niemczech). Po wyzwoleniu z obozu przez żołnierzy Dywizji Pancernej gen. S. Maczka rozpoczęła walkę o odzyskanie wzroku. Znalazła się w Szkocji, w Edynburgu w szpitalu im. I. J. Paderewskiego, gdzie po operacji odzyskała w prawym oku zaledwie około 3% widzenia. W szpitalu poznała swojego przyszłego męża – skrzypka Włodzimierza Bregułę. W 1947 r. powróciła do kraju i ostatecznie zamieszkała w Katowicach. Była przez wiele lat związana z Teatrem im. S. Wyspiańskiego, zajęła się też tworzeniem poezji. W 2010 r. stała się patronką Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego dla Dzieci Słabo Widzących i Niewidomych w Dąbrowie Górniczej, interesując się i zajmując przebywającymi tu dziećmi oraz młodzieżą. Była członkiem Związku Artystów Scen Polskich, Związku Ociemniałych Żołnierzy RP, Światowego Związku Żołnierzy AK oraz brytyjskiego Stowarzyszenia Kobiet i Mężczyzn Ociemniałych w Służbie Wojskowej St. Dunstan’s. Za swą działalność została odznaczona m.in. Warszawskim Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Kawalerskim i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Rocznica Powstania Warszawskiego
Padał deszcz, siąpił deszcz,
cztery dni
deszcz:
Sierpień nam już zapowiedział
Powódź
łez…
Odszedł w słońcu
Październikiem:
Popiołami,
niemym krzykiem…
Taki temat, taki temat –
a słów
nie ma….
Zofia Książek-Bregułowa