Nawigacja

Aktualności

Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności – Katowice, 20 maja 2022

20 maja 2022 r. w Śląskim Centrum Wolności i Solidarności w Katowicach odbyła się uroczystość wręczenia odznaczeń państwowych kilkunastu działaczom opozycji wobec dyktatury komunistycznej z lat 1956–1989. W imieniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy odznaczenia wręczył zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej dr hab. Krzysztof Szwagrzyk.

Premier Mateusz Morawiecki w liście skierowanym do uczestników uroczystości, odczytanym przez wojewodę śląskiego Jarosława Wieczorka, podkreślił, że Krzyż Wolności i Solidarności to wyjątkowe odznaczenie – dla tych, którzy nie z bronią w ręki, ale siłą własnej woli, kierując się miłością do ojczyzny nie wahali się narażać własnego bezpieczeństwa w walce o suwerenność i sprawiedliwość.

My, Polacy, jesteśmy wdzięczni za Państwa bezkompromisową walkę, za odwagę działania i dalekowzroczność wizji suwerennej Polski. Dziękujemy za to, że nie daliście się pokonać defetyzmowi i pesymizmowi, odrzuciliście strach. Dziękuję, że wybraliście nadzieję. Dzięki tej postawie zarówno my, jak i wszystkie przyszłe pokolenia naszego narodu będą miały przykład pozytywnego wyboru w czasach kłamstwa i dyktatury” - napisał szef rządu.

Wiceprezes dr hab. Krzysztof Szwagrzyk dziękował odznaczonym za walkę o wolną Polskę. „Krzyż Wolności i Solidarności jest wyrazem uznania państwa polskiego dla patriotyzmu, dla bohaterstwa ludzi, którzy w bardzo trudnych warunkach podjęli i kontynuowali przez lata walkę z systemem komunistycznym z narażeniem swojego bezpieczeństwa, swoich rodzin, swoich karier, swojego życia, zdrowia” - zaznaczył. To także – dodał wiceprezes - symboliczny dowód pamięci o doznanych przed laty represjach”.

Podczas piątkowej uroczystości odznaczono byłych działaczy „Solidarności”, Niezależnego Zrzeszania Studentów, Duszpasterstwa Ludzi Pracy, oraz wydawców podziemnej pracy.

Krzysztof Zbigniew Kudlek, który zabrał głos w imieniu odznaczonych, oświadczył, że nie czuje się „osobą ze spiżu”. „Uważam, że to, co zrobiliśmy, to, co zaczęliśmy w 1981 r., - myślę, że większość z nas wtedy zaczynała tę pracę na rzecz wolności Polski - to był po prostu wybór zerojedynkowy – albo to była flaga czerwona, radziecka, albo flaga Solidarności” - powiedział.

Wiceprezes Szwagrzyk zwrócił uwagę, że piątkową uroczystość zorganizowano w wyjątkowo znaczącym miejscu. Muzeum powstało przy krwawo spacyfikowanej na początku stanu wojennego kopalni Wujek, ma od kilku miesięcy nową ekspozycję. Odznaczonych po wystawie oprowadził Stanisław Płatek, jeden z przywódców strajku w Kopalni Węgla Kamiennego „Wujek” w 1981 r., laureat nagrody IPN „Świadek Historii“.

Po zakończeniu uroczystości dr hab. Krzysztof Szwagrzyk, zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej wraz z dr. Andrzejem Sznajderem, dyrektorem katowickiego oddziału IPN i Robertem Ciupą, dyrektorem Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności złożyli kwiaty pod Pomnikiem ku czci górników kopalni „Wujek” poległych 16 grudnia 1981 roku.

Lista osób odznaczonych:

  1. Roman Wojciech Adamski
  2. Marek Jan Banaś
  3. Henryk Czopik
  4. Zdzisław Zbigniew Dziuk
  5. Wojciech Jaroń
  6. Roman Kidawa
  7. Andrzej Stanisław Kochowicz
  8. Krzysztof Zbigniew Kudlek
  9. Janusz Jacek Paczocha
  10. Adam Marian Pawełek
  11. Zygmunt Józef Pawlikowski
  12. Edward Rewiński
  13. Jerzy Edward Trociński
  14. Józef Walenty Wiecheć
  15. Tomasz Jan Zatoński

Pośmiertnie

  1. Zygmunt Czesław Bej
  2. Tadeusz Kóska 
  3. Jan Rąba 
  4. Reinhold Józef Rogon 

Krzyż Wolności i Solidarności został ustanowiony przez Sejm 5 sierpnia 2010 roku. Po raz pierwszy przyznano go w czerwcu 2011 roku przy okazji obchodów 35. rocznicy protestów społecznych w Radomiu. Krzyż nadawany jest przez Prezydenta RP, na wniosek Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, działaczom opozycji wobec dyktatury komunistycznej, za działalność na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności lub respektowanie praw człowieka w PRL. Źródłem uchwalenia Krzyża Wolności i Solidarności jest Krzyż Niepodległości z II RP.

do góry