Nawigacja

Aktualności

„Tobie Polsko” – hołd dla powstańca śląskiego Józefa Milarskiego – Tarnowskie Góry, 10 września 2021

10 września 2021 r. w Tarnowskich Górach na cmentarzu parafialnym przy ul. Gliwickiej odbyła się uroczystość oznaczenia grobu powstańca śląskiego śp. Józefa Milarskiego znakiem pamięci „Tobie Polsko”, zorganizowana przez katowicki oddział IPN. W wydarzeniu wzięli udział: wnuczka śp. Jana Milarskiego – Teresa Ochman-Milarska wraz z dwojgiem prawnuków, płk. Józef Sienicki – prezes Tarnogórskiego Stowarzyszenia Żołnierzy Wojska Polskiego wraz z pocztem sztandarowym, ks. proboszcz Piotr Kalka, przedstawiciele władz samorządowych oraz Jan Kwaśniewicz – naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Katowicach. Wartę honorową przy grobie pełnili harcerze i instruktorzy Hufca ZHP Tarnowskie Góry.

Śp. Józef Milarski urodził się 20 marca 1880 r. w Brzezinach Śląskich. Był uczestnikiem I i II powstania śląskiego na terenie Kalet, następnie zaangażował się w akcję plebiscytową. W 1921 r., w trakcie III powstania śląskiego był odpowiedzialny za straż w kopalni w Szombierkach. Za działalność powstańczą odznaczony Śląskim Krzyżem Powstańczym.

Akcja oznaczania grobów znakiem pamięci opracowanym przez Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Katowicach rozpoczęła się 5 lipca 2021 r w dzień setnej rocznicy zakończenia III powstania śląskiego. Znak pamięci „Tobie Polsko” ma formę proporczyka o rozmiarach ok. 20 x 8 cm wykonanego z porcelany nagrobnej. Umieszczono na nim inwokację „Tobie Polsko”, pod którą znajduje się wizerunek orła otoczonego datami powstań, a poniżej napisy „Grób Powstańca Śląskiego” i „Instytut Pamięci Narodowej”. Proporzec jest  wzorowany na sztandarze powstańczym „Tobie Polsko”, który wykonano na początku 1920 r. w pracowni przy redakcji „Katolika” w Bytomiu i który obecnie znajduje się w zbiorach Muzeum Czynu Powstańczego w Górze Św. Anny. Muzeum posiada także fotografię z uroczystości upamiętniającej uchwalenie Konstytucji 3 Maja, która przedstawia pochód mieszkańców wsi Osiek (pow. strzelecki, woj. opolskie) z tymże sztandarem niesionym przez A. Szulca do Rozmierzy. Uroczyści te obchodzono na całym Górnym Śląsku w niedzielę 2 maja 1920 r. i były to pierwsze legalne obchody tej rocznicy na tym terenie. Dzięki postanowieniom artykułu 88 Traktatu Wersalskiego o przeprowadzeniu plebiscytu, dla zapewnienia jego bezstronności, w lutym 1920 r. obszar plebiscytowy wyłączono z państwa niemieckiego i poddano kontroli wojsk alianckich, a pełnię władzy przejęła na nim Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa Górnego Śląska z gen. Henri Le Rondem na czele. Umożliwiło to Polakom legalne demonstrowanie swoich dążeń i używanie symboli narodowych.

do góry