Nawigacja

Aktualności

Wystawa „Powstania śląskie 1919–1921“ – Zakopane, 3 – 31 lipca 2021

przesuń wstecz zdjęcia
przesuń dalej zdjecia
  • Wystawa „Powstania śląskie 1919–1921“ w Zakopanem. Wystawa „Powstania śląskie 1919–1921“ w Zakopanem.
  • Wystawa „Powstania śląskie 1919–1921“ w Zakopanem. Wystawa „Powstania śląskie 1919–1921“ w Zakopanem.
  • Wystawa „Powstania śląskie 1919–1921“ w Zakopanem. Wystawa „Powstania śląskie 1919–1921“ w Zakopanem.
  • Wystawa „Powstania śląskie 1919–1921“ w Zakopanem. Wystawa „Powstania śląskie 1919–1921“ w Zakopanem.

Z okazji przypadającej w tym roku setnej rocznicy wybuchu III powstania śląskiego oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach wyszedł z inicjatywą organizacji plenerowej wystawy "Powstania śląskie 1919-1921". Ekspozycja przygotowana została przez Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej IPN w Katowicach i we współpracy z Wojewodą Śląskim będzie prezentowana w wielu miastach na terenie całego kraju, w tym w większości wojewódzkich.

Od 3 do 31 lipca 2021 r. na zakopiańskim skwerze Witolda Pileckiego była prezentowana wystawa „Powstania śląskie 1919–1921”

Po I wojnie światowej, na mocy traktatu wersalskiego z 28 czerwca 1919 r., zdecydowano, że o przyszłości Górnego Śląska, znajdującego się do tej pory w granicach państwa niemieckiego, postanowi plebiscyt, w którym uprawnieni ku temu mieszkańcy regionu oddadzą głos za jego przynależnością do Niemiec lub do Polski. Na górnośląskim obszarze plebiscytowym rozpoczęła się kampania propagandowa prowadzona przez obie strony, mająca przekonać niezdecydowanych. Dramatyczny przebieg konfliktu o Górny Śląsk spowodował konieczność trzykrotnego zrywu zbrojnego.

Wystawa „Powstania śląskie 1919–1921” została przygotowana przez Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej IPN w Katowicach w ramach projektu wystaw elementarnych Instytutu Pamięci Narodowej. Składa się z 15 paneli, prezentujących w układzie chronologicznym najważniejsze wydarzenia z lat 1918–1922, czyli okresu, w którym ważyły się losy regionu. Koniec I wojny światowej, pierwsze i drugie powstanie śląskie, plebiscyt górnośląski oraz poprzedzająca go kampania propagandowa, trzecie powstanie śląskie, a w końcu podział regionu i przejęcie przyznanej części Górnego Śląska przez administrację polską – to najważniej aspekty tej opowieści.

Wykorzystane fotografie i dokumenty pochodzą ze zbiorów: Archiwum Archidiecezjalnego w Katowicach, Muzeum Czynu Powstańczego w Górze św. Anny, Muzeum 2 Korpusu w Józefowie, Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, Francuskiej Biblioteki Narodowej, Biblioteki Śląskiej, Biblioteki Narodowej, Narodowego Archiwum Cyfrowego, Grzegorza Grześkowiaka.

Autor: Aleksandra Korol-Chudy

Projekt graficzny i skład: Aleksandra Korol-Chudy, Michał Bartłomowicz

Recenzja: dr Mirosław Węcki, dr hab. Filip Musiał

Zakopiańczycy w III powstaniu śląskim
W III powstaniu śląskich wzięło udział tysiące ochotników z innych części Polskich. Wśród nich znalazła się grupa czterdziestu mieszkańców Zakopanego i okolic, którzy weszli w skład 2. baterii I. Dywizjonu artylerii pod dowództwem porucznika Jerzego Lgockiego. Bateria wspierała działania powstańczej Grupy „Wschód”, a później I. Dywizji Wojsk Powstańczych. Zakopiańscy artylerzyści przeszli chrzest bojowy 9 maja 1921 r. w Ujeździe. Podczas późniejszych walk o Górę św. Anny i Kędzierzyn bateria była zaangażowana w najcięższych walkach trzeciej śląskiej insurekcji, niejednokrotnie przyczyniając się do utrzymania powstańczego frontu zagrożonego niemieckimi atakami. Pomimo tego, straty rany odniósł tylko jeden zakopiańczyk. Oddział został rozwiązany po zakończeniu powstania.
Na ulicy Powstańców Śląskich w Zakopanem 20 czerwca 2021 r. odsłonięty został pomnik upamiętniający ochotników z Zakopanego i Podhala, którzy w maju 1921 roku wyruszyli pod dowództwem por. Jerzego Lgockiego do walki o polskość Górnego Śląska.
{GALERIA:606274}
Serdecznie zapraszamy!
do góry