Nawigacja

Aktualności

Prezentacja wystawy „TU rodziła się »Solidarność«” – Gliwice, 22 kwietnia – 13 maja 2021

Od 22 kwietnia do 13 maja 2021 r. na Rynku w Gliwicach prezentowana była wystawa „TU rodziła się »Solidarność«”.

Instytut Pamięci Narodowej zainaugurował obchody 40. rocznicy powstania „Solidarności“ 1 lipca 2020 r. Z tej okazji przygotował wystawę „TU rodziła się »Solidarność«”, która była pokazana równocześnie w 17 miejscowościach rozsianych po całej Polsce. Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach opracował regionalną cześć wystawy – przedstawiającą tworzenie się nowych niezależnych związków zawodowych na terenach znajdujących się w dzisiejszych granicach administracyjnych województwa śląskiego – oraz sześć wystaw lokalnych poświęconych: Bielsku-Białej, Częstochowie, Dąbrowie Górniczej, Gliwicom, Jastrzębiu-Zdroju i Tarnowskim Górom.

W lipcu i sierpniu 1980 r. odnotowano w Gliwicach pierwsze oznaki niezadowolenia wśród robotników (kopalnia „Sośnica" i próby strajków m.in. w Gliwickich Zakładach Urządzeń Mechanicznych „Bumar – Łabędy“). Po zawarciu porozumienia jastrzębskiego w gliwickich kopalniach doszło do krótkich strajków). Wyróżniające się komórki związku powstały przy biurach projektowych, badawczych i na Politechnice Śląskiej. W zakładach przemysłowych silne struktury „Solidarności“ powstały w gliwickich kopalniach, Hucie „1 Maja“ i Hucie „Łabędy", Zakładach Naprawczych Taboru Kolejowego i „Bumarze“. W listopadzie 1980 r. powstała Komisja Miejska NSZZ „Solidarność“.

W kolejnych miesiącach po powstaniu „Solidarności“ w Gliwicach zaczęły powstawać niezależne organizacje społeczne i polityczne, m.in. Komitet Obrony Więzionych za Przekonania i Konfederacja Polski Niepodległej. Na Politechnice Śląskiej, obok Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność“, we wrześniu 1980 r. utworzono Komitet Założycielski Niezależnego Związku Młodzieży Akademickiej, który przekształcił się w Niezależne Zrzeszenie Studentów. Brak zgody władz na legalizację NZS spowodował, że na Politechnice do lutego 1981 r. utrzymywał się stan gotowości strajkowej.

Wystawa składa się z części ogólnopolskiej, części regionalnych oraz lokalnych ukazujących powstawanie „Solidarności” w niemal każdym zakątku naszego kraju. Prezentacja cyklu wystaw była koordynowana, aby stworzyć w całej Polsce „Biało-czerwony szlak: Tu rodziła się Solidarność”. Trasy wszystkich wystaw regionalnych zbiegły się 28 sierpnia 2020 r. na wernisażu w Warszawie. Teksty ekspozycji są prezentowane w języku polskim i angielskim. W tym wielkim zwycięstwie, jaką była, jaką jest polska „Solidarność” mają udział miliony -najczęściej- anonimowych osób. Tą wystawą chcemy złożyć im hołd.

 

 

Powstanie „Solidarności” było jednym z najważniejszych wydarzeń końca XX w. na świecie.

W sierpniu 1980 r. na skraju komunistycznego imperium sowieckiego narodził się wielki, pokojowy ruch, do którego przystąpił niemal co trzeci Polak! „Solidarność” to 10 milionów formalnych członków – był to największy związek zawodowy na świecie.

„Solidarność” była owocem marzeń, cierpień i działań Polaków od Żołnierzy Wyklętych przez konspirację młodzieżową 1949-56 po uczestników „polskich miesięcy”: Czerwca ’56, Millenium ‘66, Marca ’68, Grudnia ’70, Czerwca ’76. Nieocenione znaczenie przy powstaniu „Solidarności” z jej pokojowym charakterem miała również działalność Kościoła pod przywództwem prymasa Stefana Wyszyńskiego, co zaowocowało także pontyfikatem Jana Pawła II i jego pierwszą pielgrzymką do Polski w 1979 r.

Polska „Solidarność” była 1980 r. iskrą, która dała początek upadkowi sowieckiemu imperium oraz uzależnionych komunistycznych państw na czterech kontynentach. Przebudowie uległ świat ukształtowany przez „zimną wojnę” po 1945 r. Efektem było wyzwolenie się wielu państw spod zależności i okupacji Związku Sowieckiego od Litwy, Łotwy i Estonii po Gruzję. Dzięki przełomowi zapoczątkowanemu przez “Solidarność” stało się także możliwe zjednoczenie Niemiec. Polska „Solidarność” to triumf pokojowej siły ducha nad materialistycznym komunistycznym imperium zła.

26 marca 2021 roku, w 16 miastach w Polsce, rozpoczęła się druga odsłona wystawy „TU rodziła się »Solidarność«”. W kolejnych miesiącach zaprezentujemy ekspozycję w następnych miejscowościach. W 2020 roku wystawa eksponowana była w 58 miastach.

Serdecznie polecamy!

do góry