Inauguracja obchodów 80. rocznicy ujawnienia Zbrodni Katyńskiej. 4 kwietnia 2023 r. Katowice

Jednym z głównych punktów uroczystości było wręczenie odznak pamiątkowych „100-lecia Policji Województwa Śląskiego 1922-2023”. Są one przyznawane przez „Rodzinę Policyjną 1939 r.” wybranym osobom za wspieranie Stowarzyszenia w upamiętnianiu przedwojennych policjantów. W gronie wyróżnionych znaleźli się przedstawiciele Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach: Aleksandra Korol-Chudy (Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej), Ryszard Mozgol (naczelnik Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej), Jan Kwaśniewicz (naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa) oraz Stanisław Twardoch (Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa). Odznakę otrzymał również Dyrektor Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności Robert Ciupa. Odznaczenia wraz z legitymacjami wręczył syn zamordowanego policjanta Bolesław Piątek oraz pełniący obowiązki prezesa Stowarzyszenia Grzegorz Grześkowiak.

Ryszard Mozgol, naczelnik Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Katowicach w rozmowie z PAP podkreślił, że przyznane mu wyróżnienie jest dla niego bardzo ważne – zbrodnia katyńska to jedno z najważniejszych wydarzeń w historii Polski XX w., jest też od lat przedmiotem badań IPN oraz jego prywatnych zainteresowań. „Teoretycznie wiemy już bardzo wiele na temat zbrodni katyńskiej (…), ale w dalszym ciągu ta zbrodnia jest zbrodnią nieodkrytą do końca – w dalszym ciągu mamy do czynienia z kłamstwem katyńskim, w dalszym ciągu są zacierane pewne ślady i fakty związane z tą zbrodnią” – wskazał.

Jak dodał, kwestia śląskich policjantów, którzy byli ofiarami NKWD to bardzo ważny element identyfikacji dla mieszkańców regionu. „Formacja, która wyrastała z szeregów powstańców śląskich, która wypełniała swoją rolę pilnowania porządku na terenie województwa, brała udział w 1939 r. w obronie kraju. Losy i rozkazy rzuciły tych policjantów na wschodnie rubieże w zawiązku z wycofywaniem wszystkich sił na tzw. przyczółek karpacki. W ten sposób znaleźli się w rękach Armii Czerwonej, jako uznani za zatwardziałych wrogów systemu komunistycznego zostali po prostu praktycznie wszyscy skazani na karę śmierci” – dodał Mozgol. (PAP)

Drugim najważniejszym punktem uroczystości w ŚCWiS było przekazanie instytucji przez Stowarzyszenie siedmiu guzików, które wydobyto ze zbiorowej mogiły policjantów w Miednoje podczas ekshumacji w sierpniu 1991 r. Teraz zostaną umieszczone na wystawie stałej, która opowiada o losach Polski po 1945 roku. Dyrektor ŚCWiS, Robert Ciupa przypomniał, że w czasach komunizmu nie było prawdy o Katyniu. Upomnieli się o nią działacze Solidarności m.in. na znaczkach i innych publikowanych w latach 80. XX w. materiałach.

W programie uroczystości znalazła się również prelekcja Grzegorza Grześkowiaka o policjantach II RP w kontekście Zbrodni Katyńskiej oraz pokaz filmu dokumentalnego "Miednoje 1940".