E-KsięgarniaW ramach cyklu publikacji dot. projektu „Archiwum Pełne Pamięci” Oddziałowe Archiwum IPN w Katowicach pragnie zaprezentować Państwu bardzo ciekawy dar prywatny – „Archiwum rodziny Walczaków”. Dar ten został przekazany do zasobu OA IPN w Katowicach przez Pana Bogumiła Walczaka w sierpniu 2022 r. Na szczególną uwagę zasługuje fakt, iż wszystkie dokumenty zostały przekazane w oryginale i obejmują okres od 1906 do 1951 r. Ze względu na bardzo bogatą zawartość daru „Archiwum rodziny Walczaków” podczas opracowania merytorycznego nabytku dokonano podziału przekazanej dokumentacji na sześć tomów.
„Archiwum rodziny Walczaków” prezentuje losy dwupokoleniowej rodziny: małżeństwa Mikołaja (ur. 1884 r.) i Zofii Walczak (mieszkańcy Solca-Zdroju, a następnie Grodźca – obecnie dzielnica Będzina) oraz ich dzieci: Edmunda (ur. 1915 r.), Zofii (ur. 1918 r.), Stanisława (ur. 1920 r.), Aliny i Bogumiła (ur. 1922 r.). Zofia Walczak prowadziła w Solcu-Zdroju sklep kolonialny, natomiast po przyjeździe do Grodźca Mikołaj Walczak podjął pracę w Cementowani „Grodziec”. Ponadto Mikołaj Walczak grał w orkiestrze oraz był członkiem tamtejszego Klubu Sportowego „Solvay”. Rodzina Walczaków była bardzo patriotyczna. Przed wybuchem II wojny światowej finansowo wspierali Wojsko Polskie poprzez zakup obligacji oraz przekazanie licznych darowizn.
Losy dzieci Państwa Walczaków odtwarzamy w dużej mierze na podstawie przekazanych materiałów archiwalnych. Córka Zofia uczęszczała w latach 30-tych XX w. do Szkoły Zawodowej Żeńskiej Fundacji Sierocińca św. Wacława w Liskowie, a następnie do Instytutu Muzycznego w Katowicach.
Syn Edmund Walczak kształcił się w Szkole Spółdzielczej w Warszawie oraz w Szkole Handlowej w Jarosławiu. W 1938 r. został powołany do wojska na Dywizyjny Kurs Piechoty w Brześciu nad Bugiem. Po wybuchu II wojny światowej walczył w bitwie pod Kockiem w październiku 1939 r. pod dowództwem gen. Franciszka Kleeberga. Po zakończonej bitwie trafił do Stalagu IIc w Greifswald jako jeniec wojenny. W czerwcu 1940 r. został przeniesiony do gospodarstwa rolnego jako robotnik przymusowy w miejscowości Reinberg. Podczas pobytu w Niemczech Edmund Walczak poznał swoją przyszłą żonę Annę Kukulską. Po wojnie Anna i Edmund Walczakowie osiedlili się na stałe w Katowicach. Mieli troje dzieci. Dzięki ich synowi, Panu Bogumiłowi Walczakowi, cały zbiór rodzinnych dokumentów został przekazany do zasobu OA IPN w Katowicach.
Młodsi synowie Zofii i Mikołaja Walczaków zamieszkali we Wrocławiu. Stanisław Walczak ukończył studia medyczne, natomiast Bogumił został inżynierem budowlanym.
Wartością nadrzędną „Archiwum rodziny Walczaków” jest korespondencja prowadzona pomiędzy wszystkimi członkami rodziny (małżonkami, dziećmi, rodzeństwem) i ich przyjaciółmi. Kolekcja zawiera kilkadziesiąt listów oraz ponad 130 kart pocztowych z okresu dwudziestolecia międzywojennego oraz z okresu II wojny światowej wysłanych z różnych zakątków Polski oraz z zagranicy do najbliższych. To bezcenny opis codziennego życia w czasie pokoju i wojny, troski o członków rodziny, wzajemnych relacji rodzinnych i przyjacielskich, spraw prywatnych i zawodowych. Oprócz korespondencji na uwagę zasługują fotografie rodzinne, liczne druki, formularze w języku polskim i niemieckim czy legitymacje członkowskie, które w znacznym stopniu przybliżają nam obraz czasów sprzed prawie stu lat.
Sygnatura: IPN Ka 1025/1–6.
Polecamy portal IPN Archiwum Pełne Pamięci: https://archiwumpamieci.pl/
-
Awers karty pocztowej, 10 XII 1937, IPN Ka 1025/1 -
Rewers karty pocztowej, 10 XII 1937, IPN Ka 1025/1 -
Awers karty pocztowej, 13 II 1940, IPN Ka 1025/1 -
Rewers karty pocztowej, 13 II 1940, IPN Ka 1025/1 -
Awers karty pocztowej, 28 VIII 1940, IPN Ka 1025/1 -
Rewers karty pocztowej, 28 VIII 1940, IPN Ka 1025/1 -
Awers karty pocztowej, 29 V 1940, IPN Ka 1025/1 -
Rewers katy pocztowej, 29 V 1940, IPN Ka 1025/1 -
List Edmunda Walczaka do rodziny, str. 1, IPN Ka 1025/2 -
List Edmunda Walczaka do rodziny, str. 2, IPN Ka 1025/2 -
List skierowany do Aliny Walczak, 2 IV 1943, IPN Ka 1025/2 -
Pamiątka I Komunii Świętej, 24 VI 1932, IPN Ka 1025/3 -
Fotografia Aliny Walczak-Bałoniak, IPN Ka 1025/3 -
Fotografia Bogumiła Walczaka, IPN Ka 1025/3 -
Weksel na kwotę 300 zł, 1 IV 1930, IPN Ka 1025/5 -
Cennik wędlin żywieckich, IPN Ka 1025/5 -
Karta łazienna Mikołaja Walczaka, IPN Ka 1025/6 -
Karta udziałowa Spółdzielni Uczniowskiej „Jedność” w Grodźcu dla Zofii Walczak, rok 1932/1933, IPN Ka 1025/6 -
Książeczka kredytowa dla rodziny Walczaków, 1938 r., IPN Ka 1025/6 -
Legitymacja Klubu Sportowego „Solvay” w Grodźcu dla Mikołaja Walczaka, 1931 r., IPN Ka 1025/6 -
Zaproszenie na zabawę sylwestrową, 31 XII 1935 r. -
Rozkład jazdy autobusów i tramwajów na terenie Będzina, Dąbrowy Górniczej i Sosnowca w 1943 r., IPN Ka 1025/6
