Nawigacja

Aktualności

Wyjazd uczestników projektu „Byłem mieszkańcem miasta Stalina” na Węgry, 24-28 października 2017

W dniach od 24 do 28 października 2017 r. delegacja Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Katowicach, w składzie: Ryszard Mozgol (naczelnik) i Zbigniew Gołasz oraz wolontariusze biorący udział w projekcie „Byłem mieszkańcem miasta Stalina” wzięła udział w warsztatach zorganizowanych w miejscowości Dunaújváros na Węgrzech. Miasto to zostało wybudowane w latach 50’ jako miasto Stalina (Sztalinváros). Była to ostatnia wizyta robocza w miastach noszących imię tyrana. Podczas warsztatów na miejscowym uniwersytecie, w dniu 25 października uczestnicy wysłuchali wykładu na temat stalinizmu na Węgrzech. Wygłosił go dr Áron Máthé z Nemzeti Emlékezet Bizottsága (węgierski IPN). Następnie zapoznali się z historia miasta oraz literaturą na jego temat. W kolejnym etapie zespoły z poszczególnych krajów biorących udział w projekcie przedstawiły historię miast w tym okresie oraz stopień realizacji projektu. Sprawozdanie z Katowic przedstawił Kamil Kartasiński, wolontariusz. Następnie wraz z przewodnikiem uczestnicy zwiedzili miasto oglądając założenia oraz budynki z epoki, w tym teatr, kino, szpital oraz dom partii, w którym w chwili obecnej znajduje się siedziba muzeum miejskiego. Tam też zwiedzili ekspozycję dotyczącą historii miasta. Dzień zakończył się uroczystą kolacją z udziałem władz uniwersyteckich, podczas której gospodarze zaprezentowali pokaz tańców ludowych.

Następnego dnia w auli uniwersyteckiej odbyła się publiczna debata, podczas której swoje wspomnienia z czasów stalinowskich i rewolucji 1956 r. przedstawiły cztery osoby, w tym  Tomas  Szabo, Vilamos Miklos i Borgo Kusztom. Uświetniły ją swoją obecnością władze miejskie i uniwersyteckie. Kolejnym punktem programu było otwarcie ekspozycji  dotyczącej historii miasta Sztalinvaros. Po czym uczestnicy zostali przewiezieni na teren zakładów metalurgicznych, które zostały wybudowane w tym samy czasie co miasto. Warto dodać, że ten potężny zakład powstał mimo tego, że Węgry nie posiadają surowców naturalnych do produkcji stali i od początku były one importowane. Mimo to zakład przetrwał procesy transformacji ustrojowej i jest w chwili obecnej jednym z największych tego typu przedsiębiorstw w Europie. Na zakończenie dnia uczestnicy zwiedzili nowoczesny kompleks uniwersytecki, w tym nową bibliotekę, studio telewizyjne, laboratoria i zaplecze rekreacyjn- socjalne o bardzo wysokim standardzie. W dniu 27 października gospodarze zabrali gości do Budapesztu, gdzie zwiedzili otwarte w 2002 r. przez Viktora Orbana muzeum dwóch totalitaryzmów Terror Háza  (Dom terroru). Nowoczesna, multimedialna instytucja mieści się w budynku będącym siedzibą Stzrałokrzyżowców oraz  tajnej policji komunistycznej przy Andrássy út 60. Jest równocześnie pomnikiem ofiar obu zbrodniczych systemów. Następnym punktem programu było zwiedzanie gmachu przepięknego węgierskiego parlamentu. Wieczorem zaś odbyła się pożegnalna kolacja i następnego dnia rano uczestnicy opuścili gościnne i przyjazne Węgry. Projekt dobiega końca. Jego efektem będzie wystawa, którą zostanie uruchomiona na początku listopada w Braszowie w Rumunii. Ekspozycja dotycząca Katowic-Stalinogrodu będzie otwarta w Katowicach w grudniu 2017 r.

do góry