Decyzją Kapituły Nagrody „Przeglądu Wschodniego” książka Adama Hlebowicza Podróż na Wschód otrzymała Nagrodę „Przeglądu Wschodniego” za rok 2021 w kategorii „Popularyzacja problematyki wschodniej”.
Adam Hlebowicz jest historykiem i dziennikarzem, dyrektorem Biura Edukacji Narodowej IPN. Autor m in. książek: Kościół w niewoli. Kościół rzymskokatolicki na Białorusi i Ukrainie po II wojnie światowej (1991); Katolicyzm w państwie sowieckim 1944–1992 (1993); Wielkie Księstwo Pana Boga i okolice (2004); Biło-żowta Ukrajina (2009); Kaliningrad bez wizy (2012), Zostali na Wschodzie. Słownik inteligencji polskiej w ZSRS 1945–1991 (2021).
Podróż na Wschód Adama Hlebowicza zawiera uporządkowane tematycznie artykuły poświęcone głównie problematyce kresowej: rozważania nad znaczeniem pojęcia „Kresy” i przywracaniem pamięci o nich oraz ilustrowany przykładami opis zagłady polskich elit i strat kultury materialnej na Wschodzie. Trzon książki stanowią reportaże o ludziach i miejscach ‒ od ziem utraconych przez Karelię, Bajkał po Kazachstan.
* * *
Nagrodę w kategorii „Dzieje Polaków na Wschodzie” otrzymała książka Dariusza Węgrzyna (IPN Katowice) Księga aresztowanych, internowanych i deportowanych z Górnego Śląska do ZSRR w 1945 roku. Tom 1–3
Publikacja zawiera 46 200 biogramów mieszkańców Górnego Śląska internowanych, aresztowanych i deportowanych do pracy przymusowej w ZSRR w 1945 roku. Każdy z nich został opracowany na podstawie dokumentów proweniencji polskiej, niemieckiej, rosyjskiej, oraz relacji świadków. Książka jest jednym z nielicznych przykładów upamiętnienia imiennego dużej akcji deportacyjnej okresu II wojny światowej. Zawiera personalia i krótkie biogramy około 95% wszystkich deportowanych do ZSRR Górnoślązaków, którzy w okresie od lutego do kwietnia 1945 roku trafili do łagrów w ZSRR i pracowali tam przymusowej nawet do końca 1949 roku.
Publikacja zawiera 46 200 biogramów mieszkańców Górnego Śląska internowanych, aresztowanych i deportowanych do pracy przymusowej w ZSRR w 1945 roku. Każdy z nich został opracowany na podstawie dokumentów proweniencji polskiej, niemieckiej, rosyjskiej, oraz relacji świadków. Książka jest jednym z nielicznych przykładów upamiętnienia imiennego dużej akcji deportacyjnej okresu II wojny światowej. Zawiera personalia i krótkie biogramy około 95% wszystkich deportowanych do ZSRR Górnoślązaków, którzy w okresie od lutego do kwietnia 1945 roku trafili do łagrów w ZSRR i pracowali tam przymusowej nawet do końca 1949 roku.
* * *
„Przegląd Wschodni” jest kwartalnikiem naukowym, wydawanym od 1991 r. Poświęcony jest historii Europy Wschodniej i Rosji jako regionu kulturowo-politycznego; ich dziejów od średniowiecza do współczesności. Nagroda „Przeglądu Wschodniego” przyznawana jest od 1994 r. za najlepszą książkę naukową o tematyce wschodnioeuropejskiej. Wyróżnienie cieszy się prestiżem środowiska naukowego zajmującego się tematyką wschodnią, o czym świadczy rosnące z każdym rokiem zainteresowanie autorów oraz wydawnictw krajowych i zagranicznych. Pośród laureatów znajdują się osoby zajmujące się różnymi dziedzinami nauki: historii, prawa politologii lub etnologii.
Za rok 2020 dwie książki IPN otrzymały Nagrody „Przeglądu Wschodniego”.